เครื่องหมายการค้าสำคัญอย่างไรในประเทศจีน

(แหล่งที่มา : https://www.delawareinc.com/blog/six-benefits-of-registering-your-trademark/)

     การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศจีน ถือเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างหนึ่งสำหรับผู้ประกอบการที่ต้องการจะเข้ามาบุกตลาดจีน เนื่องจากในภาคธุรกิจของประเทศจีนมีความตื่นตัว และมีการแย่งชิงเครื่องหมายการค้าอยู่ตลอดเวลา เพื่อป้องกันการถูกแย่งชิงเครื่องหมายการค้า และป้องกันการลอกเลียนแบบ ผู้ประกอบการจึงควรดำเนินการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ก่อนการส่งออกสินค้ามายังประเทศจีนและการส่งเสริมการขาย นอกจากนี้ การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้ายังช่วยรักษาชื่อเสียงและภาพลักษณ์ จากการถูกลอกเลียนแบบเครื่องหมายการค้า และช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับผลิตภัณฑ์

     ทั้งนี้ ผู้ประกอบการสามารถยื่นเรื่องขอรับความคุ้มครองเครื่องหมายการค้าไปยังสำนักงานเครื่องหมายการค้าแห่งชาติจีน (Trademark Office of the State Administration for Industry & Commerce of China) โดยมีการแบ่งประเภทเครื่องหมายการค้าออกเป็น 45 ประเภท ตามมาตรฐานสากลของ WIPO (World Intellectual Property Organization) ซึ่งมีการแบ่งเป็น 34 ประเภทสำหรับสินค้าและ 11 ประเภทสำหรับบริการ

ความหมายของเครื่องหมายการค้าของประเทศจีน

         เครื่องหมายการค้า คือ รูปรอยประดิษฐ์ ที่มีลักษณะแสดงให้เห็นภาพ อาทิ เครื่องหมายหรือตราสัญลักษณ์ ที่ใช้กับสินค้าหรือบริการ เพื่อให้ผู้บริโภคนั้นทราบและเข้าใจว่าสินค้าหรือบริการนั้นแตกต่างจากสินค้าหรือบริการของบุคคลอื่น ซึ่งเครื่องหมายการค้าจะแบ่งออกเป็น 4 ประเภทย่อย ดังนี้

1. เครื่องหมายการค้า (Trademark)คือ เครื่องหมายที่ใช้เพื่อแยกแยะหรือแสดงว่าสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้านั้น แตกต่างกับสินค้าที่ใช้ของเครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่น
2. เครื่องหมายบริการ (Service Mark) คือ เครื่องหมายที่ใช้เพื่อแยกแยะหรือแสดงว่าบริการที่ใช้เครื่องหมายการค้านั้น แตกต่างกับบริการที่ใช้ของเครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่น
3. เครื่องหมายร่วม (Collective Mark) คือ เครื่องหมายการค้าหรือเครื่องหมายบริการที่ใช้โดยบริษัทหรือวิสาหกิจในกลุ่มเดียวกัน เพื่อแยกแยะหรือแสดงว่าสินค้าหรือบริการที่ใช้เครื่องหมายการค้านั้น แตกต่างกับสินค้าหรือบริการที่ใช้ของเครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่น
4. เครื่องหมายรับรอง (Certification Mark)คือ เครื่องหมายที่เจ้าของเครื่องหมายเอาไว้รับรองกับสินค้าหรือบริการของบุคคลอื่น เพื่อเป็นการรับรองเกี่ยวกับสินค้าหรือบริการนั้นว่าเป็นไปตามเกณฑ์ของเจ้าของเครื่องหมายที่กำหนดไว้ และยังมีหน้าที่ในการรับรองเกี่ยวกับแหล่งกำเนิด ส่วนประกอบ วิธีการผลิต คุณภาพ หรือคุณลักษณะอื่น ๆ ของสินค้าหรือบริการนั้น และเมื่อเจ้าของเครื่องหมายรับรองได้ทำการรับรองสินค้าหรือบริการของผู้ใดแล้ว บุคคลนั้นย่อมมีสิทธิใช้เครื่องหมายรับรองนั้นควบคู่ไปกับเครื่องหมายการค้าหรือเครื่องหมายบริการของตนเอง ทั้งนี้ เจ้าของเครื่องหมายรับรองไม่สามารถใช้เครื่องหมายรับรองกับสินค้าหรือบริการของตนเองได้

    ข้อกำหนดลักษณะเครื่องหมายการค้า

        เพื่อหลีกเลี่ยงการปฏิเสธการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและลดความเสี่ยงในเกิดขึ้นของค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นเครื่องหมายการค้าที่จะรับจดทะเบียนจึงต้องมีลักษณะเฉพาะที่เพียงพอ โดยมีข้อกำหนด ดังนี้

1. ต้องเป็นเครื่องหมายที่สามารถแยกให้เห็นถึงความแตกต่างของสินค้าที่ยื่นขอจดทะเบียนกับสินค้าของบุคคลอื่น
2. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่เหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของบุคคลอื่นที่ได้รับการจดทะเบียนไว้ก่อนแล้ว
3. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกันกับชื่อรัฐ ธงประจำชาติ สัญลักษณ์ประจำชาติ หรือเครื่องอิสริยาภรณ์ของประเทศจีน
4. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกันกับชื่อรัฐ ธงประจำชาติ สัญลักษณ์ประจำชาติ หรือเครื่องอิสริยาภรณ์ของประเทศอื่น
5. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกับธง สัญลักษณ์หรือชื่อขององค์การระหว่างประเทศ
6. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเหมือนหรือคล้ายกับสัญลักษณ์หรือชื่อเครื่องหมายกาชาด
7. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่บ่งบอกถึงคุณลักษณะ วัตถุดิบหลัก หน้าที่ การใช้งาน น้ำหนัก ปริมาณหรือลักษณะพิเศษอื่น ๆ ของสินค้าที่ใช้กับเครื่องหมาย
8. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะเป็นการแบ่งแยกชนชาติ
9. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่มีลักษณะฉ้อฉลโดยการโฆษณาสินค้า
10. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่ขัดต่อประเพณีหรือศีลธรรมอันดีของสังคม
11. ต้องไม่เป็นเครื่องหมายที่เป็นสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ที่เป็นที่รู้จักกันโดยทั่วไป

   เอกสารที่ต้องใช้ในการจดทะเบียนการค้าในประเทศจีน

1. ชื่อ ที่อยู่ของบริษัท (ภาษาอังกฤษและภาษาจีน)
2. แบบฟอร์มการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า
3. สำเนาหนังสือรับรองนิติบุคล พร้อมลายเซ็นของกรรมการบริษัทหรือ สำเนา Passport หากจดแบบบุคคล
4. สำเนารูปเครื่องหมายการค้าที่ต้องการจะจดทะเบียน
5. คำอธิบายเครื่องหมายการค้าบริษัท
6. ในกรณีที่มีการมอบอำนาจจะต้องมีหนังสือตั้งตัวแทนหรือหนังสือมอบอำนาจ

       ทั้งนี้ เอกสารและรายละเอียดเพิ่มเติมสามารถศึกษาผ่านเว็บไซต์ทางการของ Trademark Office of China National Intellectual Property Administration ได้ที่ https://sbj.cnipa.gov.cn/sbj/index.html

   ขั้นตอนการจดทะเบียนการค้าในประเทศจีน

       การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศจีนสำหรับผู้ประกอบการต่างชาติที่ไม่มีสถานที่ประกอบธุรกิจในจีนจำเป็นต้องผ่านเอเจนซี่ตามที่สำนักงานเครื่องหมายการค้าแห่งประเทศจีนกำหนดไว้เท่านั้น ซึ่งหากเป็นผู้ประกอบการที่มีที่อยู่อาศัยประจำสามารถดำเนินการยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าได้ด้วยตนเองผ่านเว็บไซต์ทางการหรือได้ที่สำนักงานเครื่องหมายการค้าฯ

      โดยทั่วไป ระยะเวลาการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าจะขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย รวมถึงคุณสมบัติของผู้สมัคร ความซับซ้อนของเครื่องหมายการค้า ภาระงานของสำนักงานเครื่องหมายการค้า ฯลฯ ส่วนระยะเวลาในการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในจีนมักจะใช้เวลาประมาณ 6 เดือนถึง 1 ปีครึ่ง และขั้นตอนการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในจีนจะแบ่งออกเป็น 3 ระยะดังนี้:

                      1) ขั้นตอนการยื่นขอเครื่องหมายการค้า: สํานักงานเครื่องหมายการค้าจะตรวจสอบเอกสารการยื่นขอเบื้องต้น หากเป็นไปตามข้อกําหนดก็จะประกาศคําขอเครื่องหมายการค้า และรอระยะเวลาการคัดค้าน

                2 ) ระยะเวลาคัดค้าน : ระยะเวลาคัดค้าน 3 เดือน หากไม่มีผู้ยื่นคัดค้าน สำนักงานเครื่องหมายการค้าจะตรวจสอบสาระสำคัญของเครื่องหมายการค้า

                3 ) ขั้นตอนการตรวจสอบสาระสำคัญ : สำนักงานเครื่องหมายการค้าจะดำเนินการตรวจสอบสาระสำคัญของเครื่องหมายการค้า รวมถึงความเป็นไปได้ในการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ความคล้ายคลึงกับเครื่องหมายการค้าที่มีอยู่แล้ว ฯลฯ หากเครื่องหมายการค้าตรงตามข้อกําหนด สํานักงานเครื่องหมายการค้าจะออกหนังสือรับรองการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าอย่างเป็นทางการ

ข้อเสนอแนะ สคต. ณ นครเฉิงตู

ผู้ประกอบการไทยควรทำการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในประเทศจีนในเรียบร้อยก่อนการเข้ามาดำเนินธุรกิจ เนื่องจากในภาคธุรกิจของประเทศจีนมีการแย่งชิงเครื่องหมายการค้าอยู่ตลอดเวลา เพื่อป้องกันการถูกแย่งชิงเครื่องหมายการค้า และป้องกันการลอกเลียนแบบ ผู้ประกอบการจึงควรดำเนิน การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า ก่อนการส่งออกสินค้ามายังประเทศจีน รวมถึงการส่งเสริมการขายในกิจกรรมต่างๆ เพื่อมิให้เสียโอกาสในการบุกตลาดจีน

————————————————–

สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครเฉิงตู

 พฤษภาคม 2567

แหล่งข้อมูล :

https://std.moc.go.th/std/codelist_detail/114

https://www.ipthailand.go.th/images/781/L_china_8.pdf

https://business.sohu.com/a/757807286_121710312

อ่านข่าวฉบับเต็ม : เครื่องหมายการค้าสำคัญอย่างไรในประเทศจีน