OFFICE OF COMMERICAL AFFAIRS CAIRO : WEEKLY NEWS
อุตสาหกรรมยานยนต์อียิปต์หดตัวต่อเนื่องเป็นเดือนที่ 16
และความพยายามของรัฐบาลให้อียิปต์หันมาผลิตยานยนต์และชิ้นส่วนด้วยตัวเอง
อุตสาหกรรมยานยนต์อียิปต์ในไตรมาสที่ 1 ของปี 2566 หดตัว -64.9% เมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันในปี 2565 โดย Nissan มียอดขายมากที่สุด (3,004 คัน) ตามด้วย Chery (2,578 คัน) Toyota (1,635 คัน) Chevrolet (1,620 คัน) และ Byd (1,283 คัน) ตามลำดับ [2] ทั้งนี้ ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา อุตสาหกรรมยานยนต์อียิปต์มีการเติบโตแบบไม่คงที่ กล่าวคือ หดตัวในปี 2554 2556 2558-2560 2562 สลับกับขยายตัวในปี 2555 2557 2561 และ 2563-2564 โดยปัจจุบัน อุตสาหกรรมยานยนต์อียิปต์ยังอยู่ในช่วงหดตัว ซึ่งต่อเนื่องเป็นเดือนที่ 16 (ตั้งแต่ปี 2565) และคาดการณ์ว่าจะหดตัวต่อไป
สาเหตุที่ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมยานยนต์อียิปต์อย่างมีนัยสำคัญ ได้แก่ ภาวะเงินเฟ้อในอียิปต์ (สูงสุดในรอบ 5 ปี) ซึ่งส่งผลให้อำนาจซื้อของชาวอียิปต์ลดลง ค่าเงินปอนด์อียิปต์อ่อนค่าลงอย่างต่อเนื่องกว่า 50% กฎระเบียบในการนำเข้าที่ไม่แน่นอนและการเก็บค่าธรรมเนียมหยุมหยิม [3] ทำให้การนำเข้าชิ้นส่วนยานยนต์สะดุดและราคาสูง ภาวะขาดแคลนเงินตราต่างประเทศ สถานการณ์รัสเซีย-ยูเครน [4] ภาวะขาดแคลนชิพอิเล็กทรอนิกส์ทั่วโลก และค่าธรรมเนียมและค่าประกันขนส่งทางเรือเพิ่มขึ้น ล้วนส่งผลกระทบต่อทั้งอุปสงค์และอุปทานของยานยนต์ในอียิปต์ ทำให้ชาวอียิปต์หันมาสนใจรถยนต์ low-end ที่ราคาถูกและมีคุณภาพเท่าที่จำเป็นสำหรับการขับขี่ ทดแทนรถยนต์ high-end หรือชะลอการสั่งรถยนต์ออกไปจนกว่าสถานการณ์จะคลี่คลายไปในทางที่ดีขึ้น
ความเห็น/ข้อเสนอแนะ
ปัญหากฎระเบียบในการนำเข้าที่ไม่แน่นอนและภาวะขาดแคลนเงินตราต่างประเทศของอียิปต์ได้ส่งผลกระทบต่อสินค้านำเข้าทุกประเภทจากทั่วโลกมาอียิปต์มาตั้งแต่ปี 2565 รวมทั้งอุตสาหกรรมยานยนต์และชิ้นส่วน โดยการอนุมัติจ่ายเงินค่าสินค้านำเข้าจะขึ้นกับการพิจารณาของธนาคารกลางอียิปต์เท่านั้น ซึ่งในบางกรณีใช้เวลานานกว่า 6 เดือน ทำให้ต้องเสียค่า Demurrage โดยไม่จำเป็น ส่งผลต่อต้นทุนของสินค้านำเข้าไปโดยปริยาย
อุตสาหกรรมยานยนต์อียิปต์พึ่งพิงการนำเข้าในระดับสูง โดยก่อนหน้านี้นิยมนำเข้ารถยนต์ทั้งคัน เนื่องจากชาวอิยีปต์ยังไม่มีความเชื่อมั่นในยานยนต์และชิ้นส่วนที่ผลิตในประเทศ ทำให้อุตสาหกรรมการผลิตยานยนต์และชิ้นส่วนของอียิปต์ไม่เติบโต สวนทางกับอุปทานยานยนต์ในประเทศ อย่างไรก็ดี เมื่อปี 2565 รัฐบาลอียิปต์ได้ออกกฎหมายเพื่อเร่งพัฒนาอุตสาหกรรมการผลิตยานยนต์และชิ้นส่วนในประเทศ โดยเน้นกระตุ้นให้ผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ในประเทศมากขึ้น สนับสนุนการประกอบรถยนต์ในประเทศโดยใช้ชิ้นส่วนที่ผลิตในประเทศ และเน้นการผลิตยานยนต์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและรถยนต์ไฟฟ้า ซึ่งเป็นโครงการที่ต้องใช้เวลาในการพัฒนาต่อยอดจนเห็นผลอย่างเป็นรูปธรรม โดยล่าสุด เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 รัฐบาลอียิปต์ได้ลงนามกรอบความตกลงที่มีผลผูกพันทางกฎหมาย เพื่อผลิตยานยนต์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในประเทศกับ 3 บริษัท ได้แก่ Nissan Egypt and Africa, Stellantis Egypt และ Al-mansour Automotive Group ซึ่งเป็นสัญญาณของรัฐบาลว่าอียิปต์ได้หันมาพัฒนาอุตสาหกรรมนี้อย่างจริงจังแล้ว
ผู้ส่งออกชิ้นส่วนยานยนต์ไทยควรต้องติดตามแน้วโน้มของอุตสาหกรรมยานยนต์อียิปต์อย่างใกล้ชิดต่อไป โดยระยะสั้นจะขึ้นกับความสามารถของรัฐบาลอียิปต์ในการสร้างเสถียรภาพให้กับค่าเงินปอนด์อียิปต์ แก้ไขภาวะขาดแคลนเงินตราต่างประเทศ จัดการกับภาวะเงินเฟ้อ รวมทั้งกำหนดกฎระเบียบการนำเข้าที่แน่นอน เพื่อให้อุตสาหกรรมกลับมาเติบโตได้อีกครั้ง สำหรับระยะยาว นโยบายของรัฐบาลชุดปัจจุบันที่เน้นการผลิตภายในประเทศ จะผลต่อให้อียิปต์ลดการพึ่งพิงการนำเข้ายานยนต์และชิ้นส่วนจากต่างประเทศลดลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ผู้ส่งออกชิ้นส่วนยานยนต์ไทยอาจต้องพิจารณาหาตลาดส่งออกและฐานการผลิตใหม่ ๆ เพื่อรองรับกับทิศทางการพัฒนาของอุตสาหกรรมยานยนต์ที่รัฐบาลอียิปต์ชุดปัจจุบันได้วางแผนไว้
——————————————————-
[1] รูปภาพจาก https://en.wikipedia.org/wiki/Automotive_industry_in_Egypt
[2] ข้อมูลจาก Automotive Marketing Information Council (AMIC) Egypt
[3] เช่น customs fee 5-7% และ development fee 3%
[4] 60% ของไฟนีออนในรถยนต์ผลิตในยูเครน
ที่มา : กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (สค.)