Short Video หรือวิดีโอสั้น เป็นวิดีโอที่มีเนื้อหาความยาวน้อยกว่า 5 นาที เหมาะสำหรับการชมในมือถือและเป็นวิดีโอที่ไม่เป็นทางการ ซึ่งเป็นรูปแบบคอนเทนต์ที่เกิดขึ้นใหม่ต่อจากข้อความ รูปภาพ และวิดีโอแบบดั้งเดิม โดยวิดีโอสั้นมีลักษณะพิเศษกว่าวิดีโอแบบดั้งเดิม คือต้นทุนการสร้างสรรค์ต่ำ ไม่ต้องใช้อุปกรณ์ยุ่งยาก และผู้ใช้ทั่วไปสามารถสร้างสรรค์วิดีโอสั้นได้เอง นอกจากนี้ ยังมีข้อได้เปรียบด้านเวลาในการเผยแพร่ที่สั้นและสามารถใช้อุปกรณ์พกพาในการรับชมได้ ทำให้ผู้ใช้สามารถใช้เวลาสั้นๆ ในการเพลิดเพลินได้ทั้งความบันเทิง อ่านข่าวสาร และแชร์ข้อมูลต่างๆ ได้อย่างง่ายดาย
ศูนย์ข้อมูลสารสนเทศและโครงข่ายอินเทอร์เน็ตแห่งชาติจีน (China Internet Network Information Center: CNNIC) เปิดเผยว่า นับจนกระทั่งถึงเดือนมิถุนายน 2023 จีนมีผู้ใช้วิดีโอสั้นจำนวน 1,026 ล้านคน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 72.66 ของจำนวนประชากรจีนทั้งหมด และมีอัตราการใช้งานสูงถึงร้อยละ 95.2 แสดงให้เห็นว่าวิดีโอสั้นกลายเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญในชีวิตประจำวันของชาวจีน ทำให้นับวันชาวจีนจำนวนมากได้รับข่าวสารต่างๆ ใช้งานสำหรับพักผ่อน และสันทนาการตนเองจากการดูวิดีโอสั้นมากขึ้นเรื่อยๆ โดยการพัฒนาอย่างรวดเร็วของวิดีโอสั้นได้รับอานิสงส์จากการนิยมใช้อินเทอร์เน็ตบนมือถือ และความก้าวหน้าของเทคโนโลยีเครือข่ายการให้บริการ ประกอบกับความนิยมในการใช้สมาร์ทโฟนในการเผยแพร่เรื่องราวต่างๆ บนแพลตฟอร์มออนไลน์ นอกจากนี้ เทคโนโลยี 5G ยังเป็นเครือข่ายที่ทำให้สามารถใช้งานอินเตอร์เน็ตได้รวดเร็วขึ้น และทำให้ผู้ใช้ได้รับประสบการณ์ที่ดีขึ้นซึ่งสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาวิดีโอสั้นเป็นอย่างมาก
เมื่อพิจารณาจากรูปแบบการพัฒนาอุตสาหกรรมวิดีโอสั้นโดยรวม พบว่าปัจจุบันมีผู้นำยักษ์ใหญ่ 2 ราย คือ Douyin (TikTok) และ Kuaishou (ไขว้โชว่) ที่แข็งแกร่งขึ้นอย่างต่อเนื่อง และตำแหน่งในอุตสาหกรรมยังมีเสถียรภาพ และเมื่อพิจารณาจากจำนวนผู้ใช้ ก็ยังพบว่าทั้งสองแพลตฟอร์มมีจำนวนผู้ใช้สูงกว่าแพลตฟอร์มวิดีโอสั้นอื่นๆ อย่างชัดเจน โดยเมื่อปลายเดือนกรกฎาคม 2023 ที่ผ่านมา Kuaishou ได้เปิดเผยคาดการณ์ผลกำไรในช่วงครึ่งปีแรกของปีนี้ว่า จะมีกำไรสุทธิไม่ต่ำกว่า 560 ล้านหยวน (2,800 ล้านบาท) ขาดทุนสุทธิ 9,430 ล้านหยวน (47,150 ล้านบาท) เมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผ่านมา ซึ่งตัวแทนจากบริษัท Kuaishou เชื่อมั่นว่าการจะพลิกจากขาดทุนจำเป็นต้องเพิ่มจำนวนผู้ใช้ มีกลยุทธ์ที่แข็งแกร่ง รายได้ต้องเพิ่มขึ้น และปรับปรุงประสิทธิภาพการดำเนินงานอย่างต่อเนื่อง
ปัจจุบัน สืบเนื่องจากเศรษฐกิจดิจิทัลได้แทรกซึมเข้ามาในชีวิตประจำวันของประชาชนชาวจีนทุกกลุ่ม ไม่เว้นแม้แต่กลุ่มผู้สูงอายุ ทำให้ขณะนี้มีผู้ใช้วิดีโอสั้นที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป คิดเป็นสัดส่วนถึงร้อยละ 25 หรือ 1 ใน 4 ของประชากรจีน โดยกลุ่มผู้สูงอายุเหล่านี้ส่วนใหญ่กว่าร้อยละ 54.8 มีความสนใจในเนื้อหาวิดีโอสั้นที่เกี่ยวข้องกับการเมือง และชีวิตประจำวัน โดยโครงสร้างอายุของผู้ใช้งานวิดีโอสั้นของจีนเริ่มจากคนหนุ่มสาวขยายไปสู่กลุ่มผู้สูงอายุ และมีแนวโน้มที่จะครอบคลุมทุกกลุ่มอายุ หรืออาจกล่าวได้ว่าวิดีโอสั้นกลายเป็นแอปพลิเคชันที่คนทั่วไปสามารถใช้งานและเข้าถึงได้อย่างง่ายดาย
ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมานี้ สืบเนื่องจากนวัตกรรมและการยกระดับของเทคโนโลยี ทำให้วิดีโอสั้นมีการพัฒนาอย่างก้าวหน้า ส่งผลให้จำนวนผู้ใช้งานรายวันเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง และส่งผลให้แพลตฟอร์มวิดีโอสั้นหลักๆ ของจีนต่างเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของตนให้มีเนื้อหาครอบคลุมทั้งในด้านสังคม วัฒนธรรม และธุรกิจ รวมทั้ง การไลฟ์สดอีคอมเมิร์ซ ความบันเทิง การชำระเงิน เป็นต้น ก็สามารถใช้วิดีโอสั้นในการให้ข้อมูลได้ทั้งสิ้น จึงทำให้ไลฟ์สไตล์ในสังคมจีน และโครงสร้างอุตสาหกรรมของจีนสามารถเชื่อมต่อกันได้อย่างง่ายดายมากขึ้น ในขณะที่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมานี้ แพลตฟอร์มวิดีโอสั้นได้นำเสนอเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการไลฟ์สดออกมาอย่างต่อเนื่อง และมีการขยายขอบเขตของการไลฟ์สดหลากหลายประเภท เช่น การนัดบอดหาคู่ออนไลน์ การหางานออนไลน์ การช่วยเหลือเกษตรกร เป็นต้น โดยในช่วงปลายปี ค.ศ. 2022 พบว่าแพลตฟอร์ม Kuaishou มีประเภทของการไลฟ์สดเกือบ 400 ประเภท ซึ่งในที่นี้การไลฟ์สดที่ได้รับความนิยมมากที่สุด ได้แก่ การช่วยเหลือเกษตรกร การไลฟ์สดแนววิทยาศาสตร์ เป็นต้น สำหรับแพลตฟอร์มคู่แข่งอย่าง Douyin (TikTok) พบว่าตั้งเดือนกันยายน 2021 – สิงหาคม 2022 มีรายได้จากการไลฟ์สดประเภทศิลปะการแสดงเพิ่มขึ้นร้อยละ 46 เมื่อเทียบกับช่วงเวลาเดียวกันของปีก่อน
การเพิ่มขึ้นของความนิยมในการใช้งานวิดีโอสั้นยังนำมาซึ่งโอกาสใหม่ของอุตสาหกรรมโฆษณาในจีนด้วย โดยผู้ประกอบการโฆษณาจำนวนมากตระหนักได้ถึงศักยภาพของโฆษณาในรูแบบวิดีโอสั้น ที่สามารถดึงดูดความสนใจของผู้ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และในขณะเดียวกัน แพลตฟอร์มวิดีโอสั้นก็ไม่หยุดที่จะสร้างสรรค์นวัตกรรมใหม่ เพื่อนำเสนอรูปแบบความร่วมมือกับผู้ประกอบการโฆษณาให้มากขึ้น เพื่อให้สามารถตอบสนองความต้องการที่หลากหลายของผู้โฆษณา ทำให้วิดีโอสั้นถือเป็นเครื่องมือทางการตลาดที่สามารถเข้าถึงและตอบสนองได้ทั้งความต้องการของผู้บริโภคและผู้ประกอบการจีน เป็นสื่อที่ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ และมีแนวโน้มที่จะได้รับการพัฒนาและเติบโตได้อีกมากในอนาคต
ผลกระทบด้านเศรษฐกิจต่อประเทศไทย และแนวทางการปรับตัวของภาครัฐ ภาคเอกชน และผู้ประกอบการไทย
จากจำนวนผู้ใช้งานวิดีโอสั้นในจีนที่ปัจจุบันสูงถึง 1,026 ล้านคน หรือคิดเป็นร้อยละ 72.66 ของประชากรจีนทั้งหมด ทำให้วิดีโอสั้นถือเป็นเครื่องมือที่น่าสนใจสำหรับผู้ประกอบการส่งออกของไทยในการใช้เครื่องมือดังกล่าวในการประชาสัมพันธ์สินค้าให้เป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย และทั่วถึงทุกกลุ่มผู้บริโภค ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบวิดีโอสั้นปกติ หรือการไลฟ์สดบนแพลตฟอร์มวิดีโอสั้น รวมทั้งเข้ามาเป็น Influencer ในตลาดจีนด้วยตนเอง เพื่อสื่อสารคุณสมบัติของสินค้าและบริการไทยให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น และสร้างประสบการณ์ที่ดีให้แก่ผู้ใช้งานวิดีโอสั้น ซึ่งจะทำให้ข้อมูลของสินค้าและบริการไทยเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งในเนื้อหาที่ผู้ใช้งานวิดีโอสั้นติดตาม และทำให้เกิดความต้องการในการบริโภคสินค้าและบริการไทยมากขึ้น และจะทำให้ผู้ประกอบการไทยสามารถขยายตลาดสินค้าไทยในจีนได้อย่างง่ายดาย และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
แหล่งที่มา: https://www.chinairn.com/scfx/20230828/175250784.shtml
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ เมืองชิงต่าว
ที่มา : กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (สค.)