วันไหว้พระจันทร์ เป็นเทศกาลตามวัฒนธรรมจีนที่มีขึ้นในกลางฤดูใบไม้ร่วง เพื่อเฉลิมฉลองการเก็บเกี่ยว จะมีขึ้นในคืนวันเพ็ญเดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติ ซึ่งวันไหว้พระจันทร์ 2566 ปีนี้ตรงกับวันที่ 29 กันยายน 2566 ในเทศกาลไหว้พระจันทร์นี้ ชาวจีนมีประเพณีชมพระจันทร์และกินขนมไหว้พระจันทร์
1.ความหมายของชุดขนมไหว้พระจันทร์
ชุดขนมไหว้พระจันทร์ หมายถึง ขนมไหว้พระจันทร์ที่บรรจุในบรรจุภัณฑ์ที่สวยงาม เช่น กล่องเหล็ก กล่องกระดาษ เป็นต้น เพื่อส่งมอบให้ญาติมิตรสหายในช่วงเทศกาลวันไหว้พระจันทร์
2. มูลค่าและแนวโน้มตลาดชุดขนมไหว้พระจันทร์ในตลาดจีน
ในปี 2565 ที่ผ่านมา ปริมาณการผลิตขนมไหว้พระจันทร์ของจีนรวมทั้งสิ้น 437,000 ตัน และในอนาคตผลิตภัณฑ์ขนมไหว้พระจันทร์จากต่างประเทศมีแนวโน้มได้รับความนิยมในตลาดจีนเพิ่มมากขึ้น ทั้งนี้ จากความหลากหลายของรสชาติขนมไหว้พระจันทร์และบรรจุภัณฑ์ที่สวยงาม ทำให้ขนมไหว้พระจันทร์เป็นที่นิยมในกลุ่มผู้บริโภคทุกช่วงวัย เนื่องจากผู้บริโภคชาวจีนมีความต้องการในการส่งมอบของขวัญในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์ รวมทั้งบริโภคภายในครอบครัวในช่วงเทศกาลด้วย
3. สถิติการนำเข้าและส่งออกผลิตภัณฑ์หมวดขนมอบของจีน
5.ช่องทางการจำหน่ายขนมไหว้พระจันทร์ของเทศกาลไหว้พระจันทร์ในจีน
ปัจจุบันการจำหน่ายชุดขนมไหว้พระจันทร์ในตลาดจีนมีรูปแบบการจำหน่ายผ่านช่องทางออฟไลน์คู่ขนานกับช่องทางออนไลน์ และเมื่อใกล้ถึงเทศกาลไหว้พระจันทร์ทำให้ชุดขนมไหว้พระจันทร์แบรนด์ต่างๆ เป็นที่น่าจับตามองในตลาดเป็นอย่างยิ่ง
6.ตัวอย่างชุดขนมไหว้พระจันทร์ในตลาดจีน
7. แนวโน้มของอุตสาหกรรม
7.1 ปัจจุบันผู้บริโภคจีนมีความต้องการแสวงหาขนมไหว้พระจันทร์รสชาติใหม่ๆ ทำให้ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมขนมไหว้พระจันทร์ให้ความสำคัญกับความหลากหลายของผลิตภัณฑ์และนวัตกรรมใหม่ๆ มากขึ้น นอกจากรสชาติแบบดั้งเดิมแล้ว ผู้บริโภคจีนยังเปิดใจทดลองรสชาติใหม่ๆ และการ Co-Branding เป็นต้น ในขณะเดียวกันจากกระแสรักสุขภาพในจีน ทำให้ผู้ผลิตขนมไหว้พระจันทร์ให้ความสำคัญในการเลือกวัตถุดิบและกรรมวิธีในการผลิต เพื่อตอบโจทย์ด้านโภชนาการและสุขภาพของผู้บริโภคมากขึ้น เช่น การใช้ส่วนผสมที่มีน้ำตาลต่ำ ไขมันต่ำ แคลอรีต่ำและส่วนผสมที่ดีต่อสุขภาพอื่นๆ เป็นต้น
7.2 จากการยกระดับการบริโภคและความต้องการในการส่งมอบของขวัญที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ผู้บริโภคส่วนใหญ่นิยมซื้อชุดของขวัญขนมไหว้พระจันทร์แบบกล่อง มีความต้องการบรรจุภัณฑ์ที่ประณีต สวยงาม จากความต้องการดังกล่าว ทำให้ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมขนมไหว้พระจันทร์ให้ความสำคัญกับการปรับปรุงผลิตภัณฑ์และการออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่มีความเฉพาะบุคคลมากขึ้น ทั้งนี้ องค์กร/ผู้จัดจำหน่ายต่างๆ สามารถสั่งทำขนมไหว้พระจันทร์ได้ตามความต้องการและความพึงพอใจของผู้บริโภคจีน เพื่อส่งมอบชุดขนมไหว้พระจันทร์ที่มีรูปแบบบรรจุภัณฑ์ส่วนบุคคลมากขึ้น
7.3 จำนวนบริษัทที่ดำเนินธุรกิจขนมไหว้พระจันทร์ของจีนต่างทยอยเข้าสู่วงการธุรกิจดังกล่าวมากขึ้น จากการแข่งขันในตลาดที่ดุเดือด ในอนาคตบริษัทที่มีความเชี่ยวชาญด้านนวัตกรรมใหม่ๆ บรรจุภัณฑ์ รสชาติ กระบวนการผลิต การสร้างแบรนด์และการวางแผนการตลาดได้กลายเป็นทิศทางสำคัญของอุตสาหกรรม ขนมไหว้พระจันทร์ของจีน โดยบริษัทต่างๆ ได้ให้ความสำคัญกับนวัตกรรม การยกระดับและการเพิ่มมูลค่าของแบรนด์มากขึ้น และในขณะเดียวกันผู้ประกอบการได้นำเสนอวิธีการทางการตลาดใหม่ๆ มาประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกับพฤติกรรมการบริโภคในปัจจุบัน เช่น การตลาดออนไลน์ การตลาดบนโซเชียลมีเดีย เป็นต้น เพื่อสร้างการรับรู้และชื่อเสียงของแบรนด์ขนมไหว้พระจันทร์ของตนเอง
7.4 จากสภาพแวดล้อมของตลาดที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ผู้ประกอบการขนมไหว้พระจันทร์สามารถศึกษาข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับความต้องการของผู้บริโภคผ่านทางข้อมูลดิจิทัล ซึ่งจะทำให้กลายเป็นจุดสำคัญของกลยุทธ์การตลาดในยุคดิจิทัล จากการพัฒนาเทคโนโลยีดิจิทัล ในอนาคตอุตสาหกรรมขนมไหว้พระจันทร์จะใช้เทคโนโลยีอัจฉริยะเข้ามาประยุกต์ในการผลิต โดยผู้ประกอบการจะใช้สายการผลิตอัตโนมัติและอุปกรณ์อัจฉริยะมากขึ้น เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิต ควบคุมคุณภาพ และลดต้นทุนการผลิตเพื่อรักษาความสามารถในการแข่งขันและการพัฒนาในอุตสาหกรรมอย่างยั่งยืน
ความคิดเห็น สคต.
ผู้บริโภคชาวจีนได้ให้ความสำคัญกับการฉลองเทศกาลดั้งเดิมของจีนเป็นอย่างมาก และวัฒนธรรมการส่งมอบของขวัญให้แก่ญาติมิตรสหายในช่วงเทศกาลต่าง ๆ เป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับคนจีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเทศกาลวันไหว้พระจันทร์ที่ใกล้จะมาถึง (ซึ่งตรงกับวันที่ 29 กันยายน 2566) ที่นิยมฉลองโดย การรับประทานหรือส่งมอบขนมไหว้พระจันทร์ให้แก่คนในครอบครัวและมิตรสหาย ซึ่งในปัจจุบัน ขนมไหว้พระจันทร์แบรนด์ของจีนมีหลากหลายสไตล์ เช่น สไตล์ยูนนาน สไตล์กวางตุ้งและสไตล์ฮ่องกง เป็นต้น แต่ผู้บริโภคก็ยังมีความต้องการบริโภคขนมไหว้พระจันทร์ใหม่ ๆ ที่น่าสนใจอยู่เสมอ
จึงเป็นโอกาสของผู้ประกอบการไทยที่ต้องการขยายธุรกิจขนมอบ เบเกอรีและขนมไหว้พระจันทร์ไปยังตลาดจีน เนื่องจากการทำตลาดตามฤดูกาล หรือ Seasonal Marketing ก็เป็นการตลาดที่ไม่ควรมองข้าม โดยจีนเป็นตลาดที่มีขนาดใหญ่ พฤติกรรมการบริโภคมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ทำให้เกิดความต้องการผลิตภัณฑ์ขนมไหว้พระจันทร์นำเข้าจากต่างประเทศด้วย ทั้งนี้ ผู้ประกอบการไทยสามารถนำผลไม้ เช่น สับปะรด มะพร้าว ทุเรียนและมะม่วง เป็นต้น มาทำไส้ขนมไหว้พระจันทร์หรือผสมกับไข่เค็มหรืออื่นๆ เพื่อให้เกิดรสชาติแปลกใหม่ น่าทดลอง รวมทั้งควรให้ความสำคัญกับบรรจุภัณฑ์ การเพิ่มนวัตกรรมและเทคโนโลยีของสินค้า สร้างจุดเด่น/จุดขายให้มีความแตกต่างกับสินค้าที่มีจำหน่ายอยู่ในตลาดจีน ที่สำคัญสินค้า ขนมไหว้พระจันทร์ที่ส่งไปยังตลาดจีนควรมีอายุการเก็บรักษามากกว่า 6 เดือนขึ้นไปด้วย นอกจากนี้ ผู้ประกอบการไทยควรมุ่งเน้นการทำตลาด Online Marketing คู่ขนานกับการเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริม การค้าทาง Offline ตามยุคสมัย New Normal เช่น การเข้าร่วมจับคู่เจรจาธุรกิจและการเข้าร่วมงานแสดงสินค้าในตลาดจีนที่กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศเป็นผู้จัดงาน เพื่อเป็นการหาคู่ค้ารายใหม่ เสริมสร้างการรับรู้ของแบรนด์ และช่วยให้สินค้าขนมไหว้พระจันทร์ของผู้ประกอบการไทยเข้าถึงผู้บริโภคจีนได้ง่ายขึ้นอีกด้วย
*****************************************
แหล่งที่มา : https://report.iimedia.cn/onlineRead/43412
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครคุนหมิง
ที่มา : กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (สค.)