การเก็บเกี่ยวผลไม้ในสาธารณรัฐเช็กลดลงกว่าร้อยละ 26 ในปีที่ผ่านมา คิดเป็นปริมาณที่ต่ำกว่าค่าเฉลี่ย 121,946 ตันต่อปี และเป็นปริมาณที่ต่ำที่สุดในรอบ 6 ปีที่ผ่านมา โดยผลผลิตแอปเปิ้ล ลดลงอย่างมีนัยสำคัญถึงร้อยละ 27 ถือเป็นระดับต่ำสุดในรอบ 12 ปีที่ผ่านมา รวมถึงการเก็บเกี่ยวแอปริคอต ลูกพีช ลูกพลัม และเชอร์รี่ ก็มีการลดลงอย่างมากเช่นกัน ข้อมูลจากสถาบันควบคุมและทดสอบเกษตรกลาง (Central Control and Testing Institute of Agriculture: ÚKZÚZ)
“ปีที่ผ่านมาน้ำค้างแข็งสร้างความเสียหายอย่างมีนัยสำคัญต่อสวนแอปริคอตและลูกพีช ส่งผลให้การเพาะปลูกในสาธารณรัฐเช็กลดลงอย่างต่อเนื่อง ประกอบกับผลผลิตของลูกพลัมส่วนใหญ่จะลดลงเนื่องจากสภาพอากาศชื้นและเย็นในช่วงออกดอก” Martin Ludvík ประธานสหภาพผู้ปลูกผลไม้แห่งสาธารณรัฐเช็ก กล่าวในงาน Fruit Days ในเมือง Hradec Králové
เมื่อเทียบกับผลผลิตเฉลี่ยในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา ผลผลิตของปีที่แล้วลดลงร้อยละ 18 ประมาณครึ่งหนึ่งของการเก็บเกี่ยวที่ลดลงสะท้อนให้เห็นจากการลดพื้นที่สวนผลไม้ต่อปีมากกว่าร้อยละ 8 โดยปัจจุบันมีพื้นที่เพาะปลูกอยู่ที่ 11,206 เฮกตาร์ สิ่งนี้แสดงถึงการสูญเสียต้นไม้และพุ่มไม้นับล้านต้น ผู้ปลูกผลไม้เลิกเพาะปลูกเนื่องจากราคาซื้อผลไม้ต่ำและการเพาะปลูกที่ไม่ได้ผลกำไรในระยะยาว สาเหตุหนึ่งมาจากสาธารณรัฐเช็กเป็นสมาชิกสหภาพยุโรป สินค้านำเข้าจากประเทศสมาชิกฯ จึงไม่มีภาษีนำเข้า ส่งผลให้ราคาสินค้านำเข้าถูกกว่าสินค้าที่ปลูกในประเทศ จึงมีส่วนทำให้มีการนำเข้าเพิ่มสูงขึ้น อาทิผลไม้ยอดนิยมอย่างแอปเปิ้ล เกือบร้อยละ 50 ของปริมาณการบริโภคทั้งหมดมาจากการนำเข้า
ข้อสรุป/ข้อเสนอแนะของ สคต.
แม้ว่าสาธารณรัฐเช็กจะผลิตผลไม้หลากหลายชนิดในอดีต แต่ปัจจุบันต้องพึ่งพาการนำเข้าผลไม้เป็นส่วนใหญ่ จึงถือเป็นโอกาสสำหรับผู้ประกอบการไทยในการขยายตลาดผลไม้สดมายังสาธารณรัฐเช็กเพิ่มเติม โดยในปี 2566 เดือนมกราคม – พฤศจิกายน สาธารณรัฐเช็กนำเข้าผลไม้และถั่วปริมาณ 644,000 ตัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 3.4 คิดเป็นมูลค่าประมาณ 953 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้นร้อยละ 9.1 การนำเข้าจากประเทศไทยเพิ่มขึ้นร้อยละ 26 และมีแนวโน้มจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในปี 2567 การนำเข้ามะพร้าวอ่อน HS 0801 19 ลดลงร้อยละ 10 สับปะรด HS 0804 30 ลดลงร้อยละ 48 ในขณะที่การนำเข้ามะม่วง มังคุด HS 0804 50 เพิ่มขึ้น 1 ใน 5 มะละกอ HS 0807 20 เพิ่มขึ้นเกือบ 4 เท่า และการนำเข้ามะขาม ลิ้นจี่ เงาะ และอื่นๆ HS 0810 90 เพิ่มขึ้นร้อยละ 485 ผลไม้สดนำเข้าที่สำคัญที่สุดของสาธารณรัฐเช็ก คือกล้วย รองลงมาคือ ผลไม้ตระกูลส้ม และอันดับ 3 ได้แก่ องุ่นไวน์
นอกจากนี้ ปัจจุบันผู้บริโภคให้ความสำคัญกับเรื่องสุขภาพ และสนใจบริโภคอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพมากขึ้น ประกอบกับการเดินทางมาประเทศไทยของนักท่องเที่ยวเช็ก ประมาณ 45,000 คน/ปี ทำให้เริ่มรู้จักอาหารไทยรวมทั้งผลไม้ไทยมากขึ้น โดยมองว่าอาหารไทยดีต่อสุภาพ ส่งผลให้ผลไม้ไทยและร้านอาหารไทยได้รับความนิยมมากขึ้น ดังนั้น การจัดกิจกรรมส่งเสริมและประชาสัมพันธ์ผลไม้และร้านอาหารไทย อาทิ กิจกรรมจับคู่ธุรกิจสินค้าผลไม้ กิจกรรมประชาสัมพันธ์ผลไม้ไทยและร้านอาหารไทยทั้งรูปแบบออนไลน์ และออฟไลน์ กิจกรรมส่งเสริมการขายร่วมกับห้างค้าปลีกที่วางจำหน่ายสินค้าผลไม้ไทย จะเป็นการให้ข้อมูลแก่ผู้บริโภคโดยตรง ซึ่งจะช่วยกระตุ้นความสนใจ สร้างการรับรู้ ส่งผลให้สินค้าไทยเป็นที่รู้จักเพิ่มมากขึ้น อันจะเป็นการขยายโอกาสให้แก่สินค้าผลไม้ไทยในตลาดสาธารณรัฐเช็กได้ขยายตัวอย่างต่อเนื่องต่อไป
อ่านข่าวฉบับเต็ม : การเก็บเกี่ยวผลไม้ของเช็กปีที่ผ่านมาลดลงไปกว่า 1 ใน 4