การเปลี่ยนแปลงโมเดลธุรกิจอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดในทุกด้านได้นำมาซึ่งโอกาสทางธุรกิจใหม่ ๆ ให้กับอุตสาหกรรมอีคอมเมิร์ซดอกไม้สด รวมทั้งได้ส่งเสริมการพัฒนาอุตสาหกรรมอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันทางการตลาดอย่างยั่งยืน
ปัจจุบัน ผู้บริโภคชาวจีนมีไลฟ์สไตล์ที่เปลี่ยนแปลง ผู้บริโภคส่วนใหญ่หันมาซื้อดอกไม้สดผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์มากยิ่งขึ้น โดยแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดที่ได้รับความนิยมในตลาดจีน ได้แก่ Meituan, Pinduoduo และ eleme.com เป็นต้น ซึ่งผู้บริโภคชาวจีนนิยมสั่งซื้อดอกไม้สด เช่น ดอกกุหลาบ ดอกลิลลี่ ดอกทานตะวัน ดอกทิวลิป เป็นต้น เพื่อแสดงความรักและความห่วงใยในโอกาสต่าง ๆ
- มูลค่าตลาด
จากข้อมูลแสดงขนาดของตลาดอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดของจีนในปี 2565 มีมูลค่ารวมทั้งสิ้น 108.680 ล้านหยวน เพิ่มขึ้นร้อยละ 2.2 และคาดว่าในปี 2566 จะมีมูลค่ารวมประมาณ 127.910 ล้านหยวน นักวิเคราะห์ของ iiMedia Research เผยว่าในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ธุรกิจดอกไม้สดมี การขยายตัวอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากผู้บริโภคชาวจีนส่วนใหญ่ให้ความสำคัญในการฉลองเทศกาลและโอกาสต่าง ๆ ซึ่งดอกไม้สดจัดเป็นประเภทของขวัญที่ได้รับความสนใจจากผู้บริโภคชาวจีนเป็นอย่างมาก คาดว่าในอนาคตขนาดของตลาดอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดในตลาดจีนจะขยายตัวอย่างต่อเนื่อง
- การบริโภค
จากข้อมูลพบว่า ผู้บริโภคให้ความสำคัญกับด้านราคา คุณภาพ และจำนวนสายพันธุ์ของดอกไม้เป็นสำคัญ โดยคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 59.4 56.3 และ 52.5 ตามลำดับ อีกทั้งร้อยละ 48.1 ของผู้บริโภคมักจะเลือกซื้อดอกไม้ 3-5 ครั้ง/ปี และมากกว่าร้อยละ 60 มีการใช้จ่ายสำหรับการเลือกซื้อดอกไม้แต่ละครั้งอยู่ที่ 50-200 หยวน ทั้งนี้ ผู้บริโภคมากกว่าร้อยละ 60 เห็นว่า อีคอมเมิร์ซดอกไม้สดมีความสะดวกเป็นอย่างมาก และมากกว่าร้อยละ 59.5 มีความเห็นว่า อีคอมเมิร์ซดอกไม้สดยังคงมีปัญหาเกี่ยวกับสินค้าไม่ตรงกับรูปดอกไม้ที่ปรากฏอยู่บนแพลตฟอร์มออนไลน์
ในปี 2565 มูลค่าการใช้เครือข่ายอินเทอร์เน็ตเคลื่อนที่ของผู้บริโภคเพศหญิงเท่ากับ 547 ล้านหยวน และเนื่องจากประเทศจีนมีผู้บริโภคที่อาศัยอยู่คนเดียวจำนวน 92 ล้านหยวน ซึ่งผู้บริโภคเหล่านี้มักจะเลือกซื้อดอกไม้สดผ่านทางอีคอมเมิร์ซ เพื่อสร้างความสุขให้กับตัวเอง อีกทั้งในช่วงของการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ใน 2-3 ปีที่ผ่านมา ผู้บริโภคมักจะเลือกซื้อดอกไม้สดจากช่องทาง Live Streaming ทำให้เกิดการผลักดันการพัฒนาอุตสหากรรมอีคอมเมิร์ซดอกไม้สด
2.1 กลุ่มผู้บริโภค
- กลุ่มผู้บริโภคเพศหญิง (คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 61.4)
- กลุ่มผู้บริโภคที่มีรายได้ระดับกลาง-สูง (มีรายได้เฉลี่ย 5,001-15,000 หยวน)
- กลุ่มผู้บริโภคที่อาศัยอยู่ในเมืองระดับ 2 ขึ้นไป
- กลุ่มผู้บริโภควัยรุ่น-วัยกลางคน (อายุระหว่าง 27 – 39 ปี)
2.2 จุดประสงค์ในการเลือกซื้อดอกไม้ของผู้บริโภคชาวจีน
จากข้อมูลจุดประสงค์ในการเลือกซื้อดอกไม้ของผู้บริโภคชาวจีน พบว่า ผู้บริโภคร้อยละ 73.4 นิยมเลือกซื้อเพื่อมอบให้แก่ผู้อื่นในการแสดงความรักหรืออารมณ์ต่าง ๆ ผู้บริโภคร้อยละ 54.9 เลือกซื้อเพื่อฉลองเทศกาลต่าง ๆ ผู้บริโภคร้อยละ 47.6 เลือกซื้อเพื่อตกแต่งสถานที่ และร้อยละ 28.8 เลือกซื้อเพื่อเติมเต็มความสุขให้แก่ตนเอง
- แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดในตลาดจีน
- ดอกไม้สดที่ได้รับความนิยมบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซของจีน
5.แนวโน้มของอุตสาหกรรม
5.1 ผู้ประกอบการอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดควรกำหนดจุดยืนของแบรนด์ดอกไม้ให้ชัดเจน และแบ่งประเภทการดำเนินธุรกิจของดอกไม้สำหรับโอกาสและเทศกาลต่างๆ เช่น ดอกไม้สดสำหรับการบอกรัก งานแต่งงาน การเยี่ยมผู้ป่วย มอบให้ครูอาจารย์ ประดับตกแต่งภายในบ้าน เป็นต้น นอกจากนี้ กฎระเบียบของอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดในตลาดจีนมีการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งการทำห่วงโซ่อุปทานดอกไม้สดให้ครบวงจรและสมบูรณ์เป็นแนวโน้มการพัฒนาอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดในอนาคต
5.2 จากการเติบโตของเศรษฐกิจความงาม ดอกไม้กลายเป็นจุดเติบโตใหม่ของเศรษฐกิจจีน โดยผู้บริโภคเพศหญิงได้ให้ความสำคัญกับอารมณ์และจิตใจของตนเอง เช่น เมื่ออารมณ์ดีหรือมีความสุข ผู้บริโภคหญิงหลายคนก็จะซื้อดอกไม้เพื่อเติมเต็มความสุขให้กับตนเองหรือนำมามาตกแต่งภายในบ้าน เพื่อสร้างบรรยากาศให้น่าอยู่ นอกจากนี้ บริษัทอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดได้หลายรายได้จัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์และการจำหน่ายดอกไม้สด เพื่อดึงดูดความสนใจของผู้บริโภคอย่างต่อเนื่อง และคาดว่าในอนาคตดอกไม้สดสำหรับครัวเรือนจะมีความต้องการในตลาดจีนเพิ่มมากขึ้น
5.3 เนื่องจากในช่วง 2 – 3 ปีที่ผ่านมาจากผลกระทบของโรคโควิด-19 ทำให้การจำหน่ายดอกไม้สดออฟไลน์เปลี่ยนมาเป็นการจำหน่ายออนไลน์มากขึ้น ด้วยสถานการณ์เช่นนี้ ทำให้ผู้ประกอบการอีคอมเมิร์ซของจีนได้ปรับกลยุทธ์เพื่อดึงดูดผู้ประกอบการดอกไม้สดให้เข้ามาใช้บริการในรูปแบบ “อินเทอร์เน็ต+ ดอกไม้สด” ซึ่งได้เปลี่ยนรูปแบบการจำหน่ายแบบดั้งเดิม (ออฟไลน์) เป็นการค้าปลีกออนไลน์สมัยใหม่ โดยการใช้เทคโนโลยีและดิจิทัลเข้ามาผสมผสาน โดยแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดที่ได้รับความนิยมในตลาดจีน ได้แก่ Taobao,Jingdong,Meituan,eleme.com เป็นต้น
ความคิดเห็นของสคต.
ปัจจุบันธุรกิจดอกไม้สดในตลาดจีนได้ก้าวเข้าสู่ยุค Digital Economy ที่มีการนำเอาเทคโนโลยี ดิจิทัลเข้ามาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและลดต้นทุนการดำเนินธุรกิจมากขึ้น ซึ่งการซื้อขายดอกไม้ผ่านระบบอีคอมเมิร์ซเป็นช่องทางการตลาดที่สำคัญอีกช่องทางหนึ่งที่ช่วยในการขยายธุรกิจดอกไม้สดและสามารถเข้าถึงลูกค้าได้รวดเร็วมากยิ่งขึ้น ซึ่งปัจจุบันพฤติกรรมของผู้บริโภคชาวจีนในการเลือกซื้อดอกไม้สดเริ่มเปลี่ยนไปจากการสั่งซื้อผ่านช่องทางออฟไลน์เพียงอย่างเดียว เริ่มหันมาสั่งซื้อดอกไม้สดผ่านช่องทางออนไลน์เพิ่มมากขึ้น เนื่องจากมีความสะดวกรวดเร็ว สามารถเลือกเวลาในการสั่งซื้อดอกไม้ได้เอง อาทิ วันวาเลนไทน์ เทศกาลชีซี (วันวาเลนไทน์จีน) เทศกาลบอกรัก 5.20 (วันที่ 20 พฤษภาคม พ้องเสียงภาษาจีน “หว่ออ้ายหนี่ 我爱你”) วันเกิด วันรับปริญญา เป็นต้น ซึ่งเทศกาลดังกล่าวผู้บริโภคชาวจีนนิยมมอบดอกไม้เพื่อเป็นสัญลักษณ์ใน การแสดงความยินดี ความรัก และแสดงความอาลัย เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังมีผู้บริโภครุ่นใหม่ที่ต้องการยกระดับคุณภาพชีวิตและมีไลฟ์สไตล์ที่เปลี่ยนแปลงไป นิยมซื้อดอกไม้สดเพื่อนำมาประดับและตกแต่งภายในบ้านและมีการนำดอกไม้สดมาประดับบนอาหารหรือภาชนะ เป็นต้น เพื่อเพิ่มบรรยากาศภายในบ้านให้น่าอยู่และสร้างสีสันยามรับประทานอาหารมากขึ้น
ทั้งนี้ ผู้ประกอบการไทยที่ต้องการขยายฐานดอกไม้สดมายังตลาดจีน ควรจับตามองพฤติกรรมการบริโภคดอกไม้สดอย่างใกล้ชิด เช่น สินค้าดอกไม้สดที่ส่งให้ผู้บริโภคจะต้องตรงตามรายละเอียดรูปภาพที่ปรากฏบนแพลตฟอร์มและส่งถึงผู้บริโภคได้รวดเร็วและทันตามวันเวลา ซึ่งผู้ประกอบการไทยควรมองหาคู่ค้าชาวจีนที่เชื่อถือได้ เพื่อสะดวกต่อการทำตลาดออนไลน์ ทันต่อการแข่งขันและพฤติกรรมของผู้บริโภคชาวจีนที่เปลี่ยนแปลงไป คาดว่าความต้องการของอีคอมเมิร์ซดอกไม้สดในตลาดจีนจะเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง
*****************************************
ที่มา :
https://mp.weixin.qq.com/s/AlRHW5x2WL4ThvyoWgqCEA
https://www.iimedia.cn/c400/85959.html
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครคุนหมิง
