ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เศรษฐกิจจีนมีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว และชาวจีนมีการดำเนินชีวิตมีความเร่งรีบมากขึ้น ส่งผลให้ผู้บริโภคชาวจีนให้ความสำคัญกับรสชาติ โภชนาการและความสะดวกรวดเร็วของอาหารมากขึ้นตามไปด้วย โดยน้ำผลไม้นับเป็นหนึ่งในสินค้าเครื่องดื่มที่มีรสชาติดี ดื่มได้สะดวก และมีประโยชน์หลากหลาย เช่น รักษาหลอดเลือดหัวใจ ทำให้กระดูกแข็งแรง พัฒนาสมอง เป็นต้น จนได้รับความนิยมจากผู้บริโภคชาวจีนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในขณะเดียวกัน เนื่องด้วยผู้บริโภคชาวจีนใส่ใจด้านสุขภาพเพิ่มขึ้น ทำให้ตลาดเครื่องดื่มน้ำผลไม้ของจีนได้เข้าสู่ยุคแห่งการยกระดับและเปลี่ยนแปลง ทั้งด้านคุณภาพมีการพัฒนาให้ดียิ่งขึ้น และมีการสร้างแบรนด์ที่เป็นเอกลักษณ์
ตามข้อมูลจากสถาบันวิจัยอุตสาหกรรม Zhongshang ระบุว่า มูลค่าตลาดเครื่องดื่มน้ำผลไม้ของจีนเพิ่มขึ้นจาก 111.85 พันล้านหยวนในปี 2560 เป็น 137.58 พันล้านหยวนในปี 2565 แต่ปัจจุบัน การบริโภคน้ำผลไม้เฉลี่ยต่อหัวของจีนยังอยู่ในระดับต่ำ โดยตัวเลขสถิติของ China IRN พบว่า ปริมาณการบริโภคเครื่องดื่มน้ำผลไม้เฉลี่ยต่อหัวของจีน ต่ำกว่า 1 กก./ปี ในขณะที่การบริโภคเครื่องดื่มน้ำผลไม้เฉลี่ยต่อหัวของโลก อยู่ที่ 7 กก./ปี ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ตลาดน้ำผลไม้ของจีนยังคงมีโอกาสในการเติบโตอย่างต่อเนื่อง
จากข้อมูลการจำหน่ายเครื่องดื่มน้ำผลไม้จาก Tmall, JD.com, Douyin และ Pinduoduo ชี้ว่า เครื่องดื่มน้ำผลไม้ที่ได้รับความนิยมจากผู้บริโภคชาวจีน ไม่เพียงแต่เป็นน้ำผลไม้แบบดั้งเดิม เช่น น้ำส้ม น้ำแอปเปิ้ล และ น้ำองุ่น แต่ยังรวมถึงลูกพรุน มะพร้าว บลูเบอร์รี่ ทับทิม ลูกหม่อน และน้ำผลไม้อื่นๆ ก็มียอดขายสูงบนแพลตฟอร์ม อีคอมเมิร์ซเช่นกันด้วย
อย่างไรก็ตาม ตามส่วนประกอบของวัตถุดิบ เครื่องดื่มน้ำผลไม้ที่จำหน่ายในท้องตลาดจีนสามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ได้แก่ เครื่องดื่มรสผลไม้ เครื่องดื่มน้ำผลไม้ และเครื่องดื่มน้ำผลไม้บริสุทธิ์ 100% โดยเครื่องดื่มน้ำผลไม้บริสุทธิ์ 100% สามารถแบ่งย่อยเป็นน้ำผลไม้ FC (From Concentrated) และน้ำผลไม้ NFC (Not from Concentrate) ทั้งนี้ ปัจจัยหลักที่ผู้บริโภคชาวจีนจะพิจารณาในการเลือกซื้อเครื่องดื่มน้ำผลไม้ ได้แก่ รสชาติดี ไม่มีสารเติมแต่ง และความสด เมื่อเปรียบเทียบกับเครื่องดื่มน้ำผลไม้แบบดั้งเดิม น้ำผลไม้ NFC มีมาตรฐานที่สูงกว่าในด้านการผลิต การขนส่ง การเก็บรักษา และด้านอื่นๆ จึงได้รับความนิยมในกลุ่มผู้บริโภคชาวจีน ด้วยมีข้อได้เปรียบในด้านรสชาติ ความปลอดภัยด้านอาหาร และคุณค่าทางโภชนาการ โดยเฉพาะในกลุ่มผู้บริโภคที่มีรายได้สูงและมีแนวคิดให้ความสำคัญต่อสุขภาพ
สำหรับช่องทางการจำหน่ายน้ำผลไม้ที่สำคัญในตลาดจีน ได้แก่ ซุปเปอร์มาร์เก็ต (60.9%) ร้านสะดวกซื้อ (14.9%) ช่องทางออนไลน์ (13.1%) ร้านจำหน่ายน้ำผลไม้ปั่น (5.5%) ร้านอาหาร (5.2%) และเครื่องจำหน่ายสินค้าอัตโนมัติ (0.4%)
เนื่องจากจีนมีความต้องการน้ำผลไม้มากขึ้น เพื่อตอบสนองความต้องการของตลาดจึงต้องอาศัยการนำเข้าน้ำผลไม้จากต่างประเทศ จากการสำรวจพบว่า น้ำผลไม้ไทยที่เข้าสู่ตลาดจีนมีหลากหลายชนิด/แบรนด์ เช่น น้ำผลไม้ชนิดต่างๆ (แบรนด์ MALEE แบรนด์ CHABAA แบรนด์ TIPCO ฯลฯ) น้ำมะพร้าว (แบรนด์ IF แบรนด์ LOCKFUN แบรนด์ SANLIN แบรนด์ UFC แบรนด์ COCO ฯลฯ) น้ำมังคุด (แบรนด์ MALEE แบรนด์ TIPCO) น้ำลิ้นจี่ น้ำสับปะรด น้ำแอปเปิ้ล เป็นต้น
สินค้าตัวอย่างเครื่องดื่มน้ำผลไม้ของแบรนด์ไทยที่มีการจำหน่ายในตลาดจีน
| แบรนด์ | สินค้า | ขนาด | ราคา
(1 หยวนเท่ากับ 5 บาท) |
| แบรนด์ if
|
น้ำมะพร้าว | 350ml/12 ขวด | 66 หยวน
(330 บาท) |
| แบรนด์ TIPCO
|
น้ำส้ม | 1L/2 ขวด | 36.8 หยวน
(184 บาท) |
| แบรนด์ MALEE
|
น้ำมังคุดผสัมกับน้ำทับทิม | 1L/1 ขวด | 28 หยวน
(140 บาท) |
(ข้อมูลมาจากแพลตฟอร์ม Taobao)
ข้อเสนอแนะ สคต. ณ นครเฉิงตู
ในอนาคต ประเทศจีนยังคงมีความต้องการต่อเครื่องดื่มน้ำผลไม้เพิ่มมากขึ้นอย่างเรื่อยๆ ในขณะที่ ประเทศไทยมีข้อได้เปรียบในด้านการเพาะปลูกผลไม้ที่มีคุณภาพดี ดังนั้น ผู้ประกอบการไทยที่ดำเนินธุรกิจเครื่องดื่มอาจส่งออกสินค้าภายใต้แบรนด์ของตนเองมายังตลาดจีน โดยผ่านบริษัทตัวแทนหรือร่วมมือกับคู่ค้าท้องถิ่นที่น่าเชื่อถือ เพื่อเบิกบุกตลาดเครื่องดื่มจีนที่มีศักยภาพ นอกจากนี้ ผู้ประกอบการไทยที่มีศักยภาพในการส่งออกวัตถุดิบผลไม้สด อาทิ ลำไย มังคุด ส้มโอ สัปปะรดภูแล เป็นต้น ก็อาจร่วมมือกับผู้ผลิตเครื่องดื่มน้ำผลไม้ของจีน เพื่อนำวัตถุดิบดังกล่าวไปใช้ในการผลิตเครื่องดื่มน้ำผลไม้ที่มีแนวโน้มการขยายตัวและเป็นที่นิยมในตลาดจีนด้วย อย่างไรก็ตาม ผู้ประกอบการไทยควรสังเกตว่า ผู้บริโภคชาวจีนจะมีความต้องการในด้านสารอาหาร ความเป็นธรรมชาติ และประโยชน์ต่อสุขภาพของเครื่องดื่มน้ำผลไม้เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ เช่น แบรนด์น้ำผลไม้ที่เน้นผลิตภัณฑ์ออร์แกนิก เป็นธรรมชาติ และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม พร้อมทั้งเน้นย้ำจุดขายถึงความบริสุทธิ์ของผลิตภัณฑ์ และความปลอดภัย อาจจะดึงดูดผู้บริโภคได้มากขึ้น นอกจากนี้ ผู้ประกอบการยังควรพิจารณาพัฒนาเครื่องดื่มน้ำผลไม้ที่มีรสชาติหลากหลายมากขึ้นต่อไป เพื่อตอบสนองความต้องการด้านรสชาติของกลุ่มผู้บริโภคที่แตกต่างกัน
————————————————–
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครเฉิงตู
กรกฎาคม 2567
แหล่งข้อมูล :
https://www.chinairn.com/news/20230307/163616948.shtml
https://www.sohu.com/a/511550409_628926
https://www.clii.com.cn/cysj/202312/t20231228_3958412.html
https://mp.weixin.qq.com/s?__biz=MzI4MDc4MjY4OA==&mid=2247581740&idx=1&sn=5a86da6194cf04ad61c7a60659d05009&chksm=ebb0f223dcc77b35f4c6f656cc59c3745c97f443c2b04d9a6e5eb27f499daa1290c22619596e&scene=27
อ่านข่าวฉบับเต็ม : ตลาดเครื่องดื่มน้ำผลไม้ของจีน