บริษัทกลุ่มค้าปลีกรายใหญ่สวีเดน Axfood เป็นบริษัทแรกที่เปิดตัวผลิตภัณฑ์เนื้อบดผสมผักในปริมาณที่เท่ากัน ในชื่อ “Nöt & Grönt” ภายใต้แบรนด์ Garant ที่เป็น Private brand ของบริษัทฯ โดยจุดเด่นของผลิตภัณฑ์นี้ คือ ลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยลงเกือบ 50% เมื่อเทียบกับผลิตภัณฑ์เนื้อบดทั่วไป รวมทั้งมีฉลากสุขภาพ Green Keyhole และฉลาก Meat from Sweden เป็นเครื่องหมายยืนยัน และยังมีราคาถูกกว่าเนื้อวัวบดอื่นๆ ด้วย โดย Axfood ได้ทำงานร่วมกับองค์ Generation Pep เพื่อส่งเสริมสุขภาพเยาวชนที่ดีขึ้น
ตัวแทนของบริษัท Axfood กล่าวว่า ผลิตภัณฑ์เนื้อบดนี้มีจุดเด่นคือ นุ่มกว่าเนื้อบดทั่วไปเล็กน้อย ทำให้เหมาะสำหรับการนำไปปรุงเมนูอาหารต่างๆ เช่น สปาเก็ตตี้โบโลเนส ลาซานญ่า และทาโก้ ส่วนผสมของผักทำให้เนื้อบดมีความชุ่มฉ่ำมากขึ้นและให้รสชาติที่ดียิ่งขึ้น ผลิตภัณฑ์นี้มีฉลาก Green Keyhole ซึ่งยืนยันว่าเป็นทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพ ซึ่งจากรายงานของ Generation Pep ประจำปีนี้ แสดงข้อมูลให้เห็นว่า มีเด็กและเยาวชนในสวีเดนเพียง 4 ใน 10 คนที่รับประทานผักเป็นประจำทุกวัน ซึ่งการผสมผักในผลิตภัณฑ์เนื้อนี้นอกจากทำให้ผลิตภัณฑ์มีราคาถูกลงแล้ว ยังช่วยให้เด็กๆ สามารถรับประทานผักได้มากขึ้นด้วย
บริษัท Axfood กล่าวว่า ในปี 2565 ที่ผ่านมา ชาวสวีเดนบริโภคเนื้อสัตว์เฉลี่ยประมาณ 50–55 กิโลกรัม คิดเป็นอัตราที่เพิ่มขึ้น อย่างไรก็ดี การบริโภคเนื้อสัตว์ในปริมาณมากนี้ส่งผลเสียต่อสภาพอากาศ น้ำ และการใช้ที่ดิน ตลอดจนความหลากหลายทางชีวภาพ การลดการบริโภคเนื้อสัตว์เพื่อเพิ่มการบริโภคผัก และทางเลือกมังสวิรัติจึงเป็นประโยชน์ทั้งต่อสิ่งแวดล้อมและต่อสุขภาพของผู้คน
หนึ่งในเป้าหมายเชิงกลยุทธ์ด้านความยั่งยืนของ Axfood คือ การส่งเสริมการผลิตและการบริโภคอาหารอย่างยั่งยืนมากขึ้น โดยการลดผลกระทบต่อสภาพอากาศต่อกิโลกรัมของอาหารที่ขายทุกปี (climate impact per kilo of food sold) ผ่านทางกลยุทธ์การขาย ซึ่งผลิตภัณฑ์ Nöt & Grönt ได้รวมทางเลือกเนื้อสัตว์ที่ราคาไม่แพงและดีต่อสุขภาพ อีกทั้งส่งผลกระทบต่อสภาพอากาศที่ต่ำกว่ามาก โดยการใส่ส่วนผสมแครอท 25% และดอกกะหล่ำ 25% ลงไปในเนื้อบด ซึ่งช่วยลดผลกระทบต่อสภาพอากาศได้เกือบครึ่งหนึ่งเมื่อเทียบกับผลิตภัณฑ์เนื้อบดปกติ
เจ้าหน้าที่บริษัท Dagab ตำแหน่ง Business Area Manager for internal business ซึ่งเป็นบริษัท purchasing and logistics ของ Axfood ได้กล่าวว่า ผลิตภัณฑ์เนื้อบดใหม่นี้เป็นตัวอย่างที่เป็นรูปธรรมของผลิตภัณฑ์นวัตกรรมที่ยั่งยืน และราคาย่อมเยา ซึ่งช่วยให้ผู้บริโภคลดผลกระทบต่อสภาพอากาศ โดยไม่จำเป็นต้องงดรับประทานเนื้อสัตว์โดยสิ้นเชิง
ปัจจุบันผลิตภัณฑ์เนื้อผสมผัก Nöt & Grönt นี้มีจำหน่ายแล้วที่ร้านค้าปลีกในเครือของ Axfood ได้แก่ Willys, Hemköp, Tempo และ City Gross ทั่วสวีเดน และยังอยู่ในเมนูชุดอาหาร (meal kits home food delivery) ของบริษัท Middagsfrid ซึ่งเป็นบริษัทลูกของ Axfood ด้วย ซึ่งจะมีราคาต่ำกว่าเนื้อบดปกติประมาณ 25%
บทวิเคราะห์ผลกระทบต่อไทย ข้อเสนอแนะ โอกาสและแนวทาง และความคิดเห็นของสคต.:
• ปัจจุบันสวีเดนมีประชากรรวม 10.54 ล้านคน และประมาณร้อยละ 10 ของประชากรทั้งหมดเป็น Vegetarian/vegan โดยให้เหตุผลมาจากทั้งประเด็นสุขภาพ และการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ สินค้าอาหารกลุ่ม Vegetarian/vegan/plant-based นี้สามารถพบเห็นหลากหลายชนิดในตลาด แต่โดยมากพบในกลุ่มซุปเปอร์มาร์เก็ตระดับกลาง – บน มากกว่าซุปเปอร์มาร์เก็ตระดับล่าง/ราคาประหยัด (discount store)
• การลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเป็นปัจจัยสำคัญต่อผู้บริโภค และผู้ประกอบการในสวีเดน โดยสินค้ากลุ่ม Vegetarian/vegan/plant-based food เป็นหนึ่งในกลุ่มสินค้าที่มีแนวโน้มขยายตัวในสวีเดน เนื่องจากตอบโจทย์ทั้งด้านสุขภาพ และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งสวีเดนไม่มีข้อกฎเฉพาะบังคับสำหรับผลิตภัณฑ์ดังกล่าว อย่างไรก็ตาม สวีเดนใช้กฎระเบียบดังเช่นประเทศอื่นๆ ในสหภาพยุโรปที่ผู้ผลิตต้องปฏิบัติตาม เช่น กฎระเบียบของสหภาพยุโรปว่าด้วยการติดฉลากอาหาร และการคุ้มครองผู้บริโภค (food labeling & consumer protection) ซึ่งใช้ครอบคลุมกับผลิตภัณฑ์ Vegetarian/vegan/plant-based food เช่นกัน นอกจากนี้ ผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์ plant-based food สามารถจัดหากฎระเบียบตามความสมัครใจที่ไม่ได้เป็นข้อบังคับได้ คือ เครื่องหมาย V-label สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่เวปไซต์ www.v-label.com
ที่มา : กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (สค.)