บริษัท Stora Enso บริษัทที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมป่าไม้และผลิตภัณฑ์ทดแทน สำนักงานใหญ่ตั้งอยู่ในฟินแลนด์ ได้ผลิตแบตเตอรี่ทางเลือกที่ทำจากลิกนิน (lignin) โดยใช้ชื่อใหม่ทางการค้าที่เรียกว่า Lignode โดยบริษัทฯ ได้ร่วมมือกับบริษัทพัฒนาแบตเตอรี่จากสวีเดน Altris ในโครงการใหม่นี้
วิธีการเก็บพลังงานที่คิดค้นขึ้นใหม่นี้ หากประสบความสำเร็จ อาจเป็นทางเลือกที่ยั่งยืนแทนแบตเตอรี่ลิเธียมที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน
แบตเตอรี่ลิเธียมเป็นวิธีการเก็บพลังงานที่มีความหนาแน่นของพลังงานสูงที่สุด จากข้อมูลของ Interesting Engineering ซึ่งปัจจุบันนิยมใช้กันอย่างแพร่หลายเพื่อการจ่ายพลังงานให้กับโทรศัพท์ แท็บเล็ต และแล็ปท็อป ไปจนถึงเป็นแหล่งพลังงานทดแทน เช่น ยานพาหนะไฟฟ้า (EVs) พลังงานแสงอาทิตย์ และพลังงานลม โดยแบตเตอรี่ทำหน้าที่สำคัญในการเก็บพลังงานส่วนเกินในวันที่มีแดด หรือมีลมแรง อย่างไรก็ดี การผลิตแบตเตอรี่ลิเธียมปล่อยมลพิษคาร์บอนจำนวนมากสู่ชั้นบรรยากาศ
แกรไฟต์เป็นส่วนประกอบที่สำคัญในแบตเตอรี่ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากจีน ทำให้ประเทศอื่น ๆ ต้องพึ่งพาจีน แต่จีนใช้พลังงานจากถ่านหินเกือบร้อยละ 60 ในการผลิตกระแสไฟฟ้าจากการเผาถ่านหินเพื่อนำมาสร้างพลังงานดังกล่าว ทำให้เกิดมลพิษ นอกจากนี้ เมื่อแบตเตอรี่ลิเธียมไม่สามารถใช้งานได้แล้วจะถูกนำไปทิ้งที่หลุมฝังกลบ (landfills) ซึ่งเป็นการปล่อยสารพิษ รวมถึงโลหะหนักที่สามารถรั่วไหลลงสู่ดิน และน้ำใต้ดินได้
ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมของแบตเตอรี่ลิเธียมเป็นปัจจัยขับเคลื่อนความต้องการในการเก็บพลังงานที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น โดย Stora Enso และ Altris ได้ร่วมมือกันพัฒนาแบตเตอรี่จากลิกนิน ซึ่งลิกนินเป็นพอลิเมอร์ธรรมชาติ (bio-based material) ที่มีอยู่มากในต้นไม้ และสามารถใช้ทดแทนแกรไฟต์ในแบตเตอรี่ลิเธียมและโซเดียม ซึ่งโซเดียมไอออนแบตเตอรี่ (Sodium-ion) ที่ได้จากลิกนินจะมีความยั่งยืน และง่ายต่อการ รีไซเคิล
เจ้าหน้าที่บริษัท Stora Enso ตำแหน่ง Senior Vice President & Head of Biomaterials Growth กล่าวว่า Lignode มีศักยภาพที่จะกลายเป็นวัสดุที่ยั่งยืนที่สุดในโลก โดยความร่วมมือนี้สอดคล้องกับความมุ่งมั่นในการสนับสนุนการใช้พลังงานไฟฟ้าอย่างยั่งยืนมากขึ้น ทั้งนี้ ลิกนินเป็นผลพลอยได้จากการผลิตเยื่อกระดาษ ทำให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่จะเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการหมุนเวียน (circular process)
ทั้งนี้ บริษัทฯ วางแผนการดำเนินงานโครงการนี้ต่อไปในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า ซึ่งจะช่วยในการลดมลพิษทางอากาศ ลดของเสียที่เป็นพิษจากหลุมฝังกลบ และสนับสนุนการใช้วัสดุธรรมชาติที่สามารถเข้าถึงได้ และมีราคาถูก
แหล่งที่มา: The Cool Down
บทวิเคราะห์ผลกระทบต่อไทย ข้อเสนอแนะ โอกาสและแนวทาง และความคิดเห็นของสคต.:
• ตลาดกลุ่มประเทศนอร์ดิกมีความต้องการสูงในด้านพลังงานทดแทน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์และพลังงานลม ซึ่งไทยสามารถใช้โอกาสนี้ในการส่งออกสินค้าและบริการที่เกี่ยวข้องกับพลังงานทดแทน เช่น อุปกรณ์เก็บพลังงานแสงอาทิตย์ที่มีความยั่งยืน
• การเน้นสร้างแบรนด์สินค้าที่เน้นความยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมที่มีเรื่องราว และหลักฐานสนับสนุน จะช่วยให้ผลิตภัณฑ์ของไทยมีความน่าสนใจและสามารถแข่งขันได้ในตลาดนอร์ดิก
• ในช่วงทศวรรษหน้า การพัฒนาแบตเตอรี่ลิกนินที่มีความยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอาจส่งผลให้ผลิตภัณฑ์ที่ใช้เทคโนโลยีดั้งเดิมจากไทย เช่น แบตเตอรี่ลิเธียม ต้องเผชิญกับการแข่งขันที่รุนแรงขึ้น เนื่องจากประเทศนอร์ดิกมีแนวโน้มที่จะเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น
อ่านข่าวฉบับเต็ม : โรงงานผู้ผลิตวัสดุ และบรรจุภัณฑ์จากธรรมชาติฟินแลนด์พัฒนาแบตเตอรี่ทดแทนลิเธียมด้วยวัสดุจากต้นไม้
