รายงานการสำรวจการนอนหลับของ CBNData เปิดเผยว่า ถึงแม้ว่าพฤติกรรมการนอนของชาวจีนจะอยู่ในระดับที่ดีต่อสุขภาพ แต่คุณภาพของการนอนเฉลี่ยกลับไม่สูงมากเท่าที่ควร กล่าวคือชาวจีนจำนวนมากแม้จะเข้านอนเร็วแต่ก็ยังประสบกับปัญหาการนอนหลับยาก หลับไม่ลึก หลับและฝันตลอดเวลา เป็นต้น โดยผลสำรวจพบว่าชาวจีนกลุ่มตัวอย่างเกือบร้อยละ 70 เชื่อว่าปัญหาเหล่านี้เกี่ยวข้องกับความเครียดทางจิตใจของตนเอง และอีกร้อยละ 50 พบว่าอุปสรรคของการนอนไม่หลับเกิดขึ้นจากสภาพสิ่งแวดล้อมเป็นสำคัญ เช่น เครื่องนอน ห้องนอน และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการนอน เป็นต้น
เมื่อพิจารณาจากเพศ พบว่าเพศหญิงมีแนวโน้มประสบกับปัญหาการนอนหลับมากขึ้น ซึ่งมีสาเหตุสำคัญมาจากปัจจัยทางร่างกาย จิตใจ และสังคม เป็นต้น โดยผลการสำรวจประชากรจำนวน 1 ล้านคน รายงานหนึ่ง เปิดเผยว่าผู้หญิงมีปัญหานอนไม่หลับสูงกว่าผู้ชาย ซึ่งคุณภาพการนอนหลับของผู้หญิงที่ต่ำกว่าผู้ชาย อาจมีสาเหตุจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการมีประจำเดือน การตั้งครรภ์และวัยหมดประจำเดือน ทำให้นาฬิกาชีวภาพของร่างกายเปลี่ยน จึงเกิดปัญหาการนอนไม่หลับง่ายขึ้นมากกว่าผู้ชาย
ปัจจุบัน การนอนหลับที่มีคุณภาพสูงไม่เพียงสะท้อนถึงระยะเวลาในการนอนที่เพียงพอเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความลึกของการนอนหลับด้วย ซึ่งผลการสำรวจของ CBNData ได้เปิดเผยว่า ผู้คนส่วนใหญ่หันมาใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยในการนอนหลับ ฟังเพลง แช่น้ำ และวิธีการอื่นๆ มากขึ้น เพื่อปรับปรุงคุณภาพในการนอนหลับให้ดีขึ้น ซึ่งในการพิจารณาเลือกผลิตภัณฑ์ที่ช่วยในการนอนหลับ ผลสำรวจพบว่า ผู้บริโภคร้อยละ 47จะเลือกซื้อผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพที่ช่วยในการนอนหลับ รองลงมา ได้แก่ เลือกซื้อผ้าห่ม ร้อยละ 43 ขณะที่ผลการสำรวจการบริโภคออนไลน์ พบว่าเครื่องนอนกำลังกลายเป็นตัวเลือกแรกของผลิตภัณฑ์ที่ช่วยในการนอนหลับ ซึ่งนอกจากจะครองส่วนแบ่งผลิตภัณฑ์ที่ช่วยในการนอนหลับมากที่สุดแล้ว ยังมีสัดส่วนในการบริโภคเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วง 3 ปีที่ผ่านมานี้
รายงานที่เกี่ยวข้องกับการนอนฉบับหนึ่ง เปิดเผยว่าผู้หญิงกว่าร้อยละ 80 คิดว่าผ้าห่มมีความเกี่ยวข้องกับคุณภาพของการนอนหลับ และผู้หญิงส่วนใหญ่โดยเฉลี่ยมีผ้าห่มมากกว่า 2 ผืน เพื่อใช้สำหรับสับเปลี่ยนระหว่างฤดูกาล โดยจากการศึกษาพบว่าผู้หญิงจะเลือกใช้ผ้าห่มก๊อซ (Gauze quilts) ผ้าห่มจากเส้นใยสังเคราะห์อย่างบาง (Thin synthetic fiber quilts) และผ้าห่มไหมอย่างบาง (Thin silk quilts) ซึ่งผ้าห่มที่ช่วยในการนอนที่มีประสิทธิภาพสูงคือ ผ้าห่มก๊อซ (Gauze quilts) เนื่องจากมีส่วนช่วยทำให้หลับลึกยิ่งขึ้น
เมื่อพิจารณากลุ่มของผู้หญิงแต่ละช่วงวัย พบว่าผู้หญิงในแต่ละกลุ่มประสบกับปัญหาการนอนที่แตกต่างกันไป สรุปได้ดังนี้
- กลุ่มเพิ่งเริ่มทำงาน ซึ่งพบว่าชั่วโมงการนอนของกลุ่มที่เพิ่งเริ่มทำงานแบ่งเป็นน้อยกว่า 5 ชั่วโมงและมากกว่า 9 ชั่วโมง โดยมีพฤติกรรมที่หลากหลาย เช่น บางรายไม่อยากนอน บางรายนอนยังไงก็นอนไม่พอ บางรายนอนและฝันเยอะ บางรายนอนละเมอบ่อยและกรน เป็นต้น ซึ่งพฤติกรรมดังกล่าวล้วนเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อการนอนหลับของผู้หญิง ขณะที่ปัจจัยที่ส่งผลให้ผู้หญิงกลุ่มนี้ประสบกับปัญหาในการนอนหลับมากที่สุด คือ สภาพแวดล้อมและจิตใจได้รับแรงกดดัน ความวิตกกังวลในการเลื่อนตำแหน่งในหน้าที่การงาน และความเครียดจากงาน เป็นต้น โดยการแก้ปัญหาด้านสภาพแวดล้อมในการนอนของกลุ่มนี้ พบว่าผู้หญิงที่เริ่มทำงานใหม่ส่วนใหญ่จะให้ความสำคัญกับเครื่องนอนที่สบาย และเมื่อเปรียบเทียบกับผู้หญิงที่อยู่ในช่วงอายุอื่นๆ จะให้ความสนใจเกี่ยวกับการเลือกผลิตภัณฑ์ตามสิ่งแวดล้อมมากกว่า โดยในการเลือกผลิตภัณฑ์เครื่องนอนประเภทผ้าห่ม พบว่ากลุ่มผู้หญิงที่เริ่มทำงานจะให้ความสำคัญกับรูปแบบงานฝีมือ ความเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ความเหมาะกับฤดูกาล และนิยมผ้าห่มที่สามารถนำไปซักกับเครื่องซักผ้าได้ และมีคุณสมบัติที่สีไม่ตกด้วย
- กลุ่มคุณแม่มือใหม่ที่อยู่หลังยุค 90 โดยเฉพาะผู้ที่อาศัยอยู่ในเมืองระดับหนึ่ง มักจะอดหลับอดนอนเพื่อเลี้ยงลูก มีปัญหาการนอนหลับยาก นอนหลับไม่ลึกอย่างต่อเนื่อง นอนกัดฟัน นอนดึกตื่นเช้า เป็นต้นโดยปัจจัยที่สร้างแรงกดดันต่อการนอนของคุณแม่มือใหม่ก็คือ ความกดดันจากการเลี้ยงดูบุตร ที่ต้องทำควบคู่ไปกับการเลี้ยงดูผู้สูงอายุ และความสัมพันธ์ในครอบครัว นอกจากนี้ ยังต้องเผชิญกับความวิตกกังวลในการว่างงานมากขึ้นด้วย ไม่เพียงเท่านั้นคุณแม่มือใหม่ยังต้องประสบกับปัญหาการนอนในช่วงตั้งครรภ์ด้วย เนื่องจากในช่วงนั้นร่างกายจะไวต่อกลิ่นและได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศได้ง่าย ขณะที่คุณแม่มือใหม่หลังคลอดจะมีความกังวลและมีปัญหาเกี่ยวกับความสบายของเครื่องนอนและการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาลซึ่งส่งผลกระทบต่อการนอนหลับเช่นกัน โดยในการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องนอนประเภทผ้าห่มของคุณแม่มือใหม่จะให้ความสำคัญกับงานฝีมือ ความสบายและเหมาะกับฤดูกาล ซึ่งคุณแม่มือใหม่ส่วนใหญ่ร้อยละ 48 จะให้ความสำคัญกับความหนา/ ความเบาของผ้าห่ม ที่จะทำให้การนอนหลับสบายยิ่งขึ้น ในขณะที่ คุณแม่มือใหม่ที่นอนกับลูกร้อยละ 67 มีการเลือกใช้ผ้าห่มที่มีลักษณะที่ไม่เหมือนกัน ซึ่งคุณแม่จะเลือกซื้อผ้าห่มให้ลูกน้อยโดยพิจารณาจากปัจจัยความสบายและความปลอดภัยเป็นอันดับแรก กล่าวคือ ผ้าห่มของลูกต้องนุ่มสบาย เป็นมิตรต่อผิว ระบายอากาศ ไม่มีสารฟอร์มาลดิไฮด์ ไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ง่าย และมีส่วนช่วยในการยับยั้งการเกิดแบคทีเรีย เป็นต้น
- กลุ่มแม่บ้านหรือซูเปอร์วูแมนในบ้าน โดยเฉพาะผู้หญิงในยุค 80 ที่มักประสบปัญหาชั่วโมงในการนอนหลับไม่เพียงพอ ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากความกดดันในการทำงานและการต้องดูแลครอบครัวใหญ่ โดยผู้หญิงกลุ่มนี้จะมีภาวะของไข่ตกน้อยลง หรือฮอร์โมนลดลง ซึ่งมีผลโดยตรงต่อการนอนหลับ ความร้อน และอาการวูบวาบหรือมีเหงื่อออก ซึ่งอาการเหล่านี้จะรุนแรงขึ้นในช่วงเวลากลางคืน จึงส่งผลต่อการนอนโดยตรง นอกจากนี้ กลุ่มแม่บ้านหรือซูเปอร์วูแมนเหล่านี้ยังมีแนวโน้มที่จะความจำเสื่อม มีอาการหงุดหงิด น้ำหนักเพิ่ม และผิวหนังหย่อนคล้อย เนื่องจากระดับฮอร์โมนของร่างกายเปลี่ยนแปลง ซึ่งอาการทางร่างกายและแรงกดดันที่ผู้หญิงกลุ่มนี้ได้รับ ไม่ว่าจะเป็นการเลี้ยงดูบุตรและคนชรา ความสัมพันธ์ทางสังคมของตนเอง สุขภาพส่วนบุคคล ภาระงาน ความวิตกกังวลในการตกงาน รวมถึงเศรษฐกิจรอบตัว ล้วนแล้วแต่เป็นปัจจัยที่ทำให้พฤติกรรมการนอนไม่มีคุณภาพ มีอาการกระสับกระส่ายและนอนหลับไม่เพียงพอ โดยในการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องนอนประเภทผ้าห่ม กลุ่มแม่บ้านจะพิจารณาทุกด้านตั้งแต่การออกแบบภายนอกและลักษณะของผ้าที่สามารถระบายอากาศได้ดี โดยประเภทผ้าที่กลุ่มแม่บ้านจะเลือกใช้ส่วนใหญ่จะเป็นผ้าฝ้ายหรือขนแกะ
- กลุ่มผู้สูงอายุ หรือผู้หญิงที่เกิดในยุค 70 หรือผู้บริหารหรือคนเกษียณอายุอยู่บ้าน จะมีพฤติกรรมในการนอนเร็วและตื่นเช้า ซึ่งถือเป็นการผักผ่อนที่ดี แต่ก็ยังเผชิญกับปัญหาการนอน โดยพบว่าผู้หญิงที่สูงอายุเกือบร้อยละ 60 คิดว่าปัญหาสุขภาพเป็นปัจจัยหลักที่ก่อให้เกิดปัญหาการนอนหลับ โดยผู้หญิงกลุ่มนี้จะมีความรู้สึกไวต่ออุณหภูมิในช่วงเวลาในการนอนมากกว่ากลุ่มอื่น และมีความวิตกกังวลต่อความสบายของเครื่องนอนและการเปลี่ยนแปลงของฤดูกาล โดยในการเลือกซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องนอนประเภทผ้าห่มของผู้หญิงที่สูงอายุเหล่านี้ จะเลือกผ้าห่มที่มีความคุ้มค่า และให้ความสำคัญแก่ด้านราคาเป็นอย่างมาก รวมทั้ง ต้องสามารถใช้ได้หลายสถานการณ์และหลายฤดูกาล นอกจากนี้ ยังต้องเป็นผ้าห่มที่มีรูปร่างคงที่ และไม่ก่อให้เกิดไฟฟ้าสถิตด้วย
ผลกระทบด้านเศรษฐกิจต่อประเทศไทย และแนวทางการปรับตัวของภาครัฐ ภาคเอกชน และผู้ประกอบการไทย
ปัจจุบัน เนื่องจากผู้หญิงมีบทบาทที่สำคัญอย่างมากต่อเศรษฐกิจและสังคมของจีน รวมถึงมีภาระหน้าที่ไม่ต่างจากผู้ชาย ประกอบกับปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมต่างๆ ส่งผลกระทบต่อคุณภาพการนอนหลับของผู้หญิงชาวจีนที่ถดถอยลง โดยจากรายงานข้างต้นแสดงให้เห็นว่าผู้หญิงชาวจีนแต่ละกลุ่มแต่ละช่วงวัยมีบทบาทที่ต่างกัน มีความกดดันต่อภาระหน้าที่ที่ต่างกัน ซึ่งล้วนแล้วแต่ก่อให้เกิดปัญหาการนอนหลับทั้งสิ้น ดังนั้น ผู้หญิงชาวจีนแต่ละกลุ่มเหล่านี้จึงมีความต้องการเครื่องนอนที่ดีและมีความเหมาะสมกับตนเองเพื่อปรับปรุงคุณภาพการนอนให้ดีขึ้น ดังนั้น ตลาดเครื่องนอนและผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลับของผู้หญิงชาวจีน จึงเป็นอีกหนึ่งตลาด Blue Ocean ที่น่าจับตามองสำหรับผู้ประกอบการไทย โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์ประเภทเครื่องนอนที่ประเทศไทยเรามีชื่อเสียงในการผลิต ไม่ว่าจะเป็นเตียงยางพารา หมอนยางพารา เครื่องนอนหรือผ้าห่มต่างๆ รวมถึง การส่งออกวัตถุดิบที่อยู่ในห่วงโซ่อุตสาหกรรมการผลิตเครื่องนอนและผ้าห่มด้วยเช่นกัน ไม่เพียงเท่านั้น เครื่องหอมหรือสมุนไพรต่างๆ ที่ช่วยผ่อนคลายและทำให้นอนหลับได้ง่าย ก็ถือเป็นผลิตภัณฑ์ที่น่าจะมีโอกาสในการขยายตลาดในจีน หากผู้ประกอบการไทยสามารถสร้างการรับรู้และนำเสนอข้อมูลคุณสมบัติของผลิตภัณฑ์ต่างๆ เหล่านี้ให้แก่ผู้หญิงชาวจีนได้อย่างแพร่หลายและเข้าถึงความต้องการของแต่ละกลุ่มได้อย่างเหมาะสม แต่อย่างไรก็ดี ผู้ประกอบการไทยต้องคำนึงถึงความต้องการและเป้าหมายในการเจาะกลุ่มลูกค้าอย่างชัดเจน เนื่องจากแต่ละกลุ่มก็มีความต้องการที่แตกต่างกันไป อาทิ กลุ่มคนสาวให้ความสำคัญกับการออกแบบ สี เป็นความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ในขณะที่กลุ่มผู้สูงอายุเน้นความคุ้มค่าคุ้มราคาและความเป็น Multifunction หรือสามารถใช้งานได้หลายสถานการณ์ เป็นต้น ไม่เพียงเท่านั้น โดยภาพรวมแล้ว ผู้ประกอบการไทยต้องคำนึงเสมอว่าผู้บริโภคชาวจีนจะให้ความสำคัญต่อคุณภาพและราคาที่เหมาะสมเป็นสำคัญ ซึ่งการให้ความสำคัญต่อปัจจัยต่างๆ เหล่านี้อยู่เสมอ ก็จะช่วยทำให้การเข้าเปิดตลาดผลิตภัณฑ์เครื่องนอนในจีนมีความราบรื่นและมีโอกาสเติบโตได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ที่มา :
https://www.cbndata.com/information/274081
สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ เมืองชิงต่าว
กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ (สค.)
