ที่มาภาพ: https://www.sohu.com/a/622828450_121497864
ผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูป (Processed foods) คืออาหารที่ปรุงสุกหรือปรุงแต่งรสชาติก่อนนำมาบรรจุหีบห่อ ซึ่งกระบวนการแปรรูปมีหลายวิธีการ ได้แก่ การตัดแต่ง การฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ การแช่เยือกแข็ง การใช้ความร้อนสูง การหมัก การหมัก การดอง การรมควัน การทำแห้ง การบ่ม การเติมวัตถุเจือปนอาหารเพื่อยืดอายุการเก็บรักษา การเติมวิตามินและเกลือแร่เพื่อเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการ การพาสเจอไรส์ การใช้ความดันสูง หรือการบรรจุภายใต้ภาวะบรรยากาศที่เหมาะสม เป็นต้น
ผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูปสูง (Ultra-processed foods: UPF) คืออาหารที่ถูกแปรรูปหลายขั้นตอน เช่น ไฮโดรไลซิส ไฮโดรจีเนชั่น เป็นต้น และใส่สารเติมแต่ง เช่น สีผสมอาหาร สารแต่งกลิ่น และอิมัลซิฟายเออร์ เป็นต้น เพื่อเพิ่มความน่ารับประทาน ปรุงรสชาติ หรือใส่สารยืดอายุและคงสภาพอาหารไว้ ตัวอย่างผลิตภัณฑ์แปรรูปสูง ได้แก่ น้ำอัดลม ลูกอม ไอศกรีม ขนมปัง อาหารฟาสต์ฟู้ด และบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป เป็นต้น
ผู้บริโภคผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำชาวจีน
ที่มาภาพ: https://www.iimedia.cn/c1020/101691.html
กลุ่มผู้บริโภคผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง (ร้อยละ 58.8) และมีอายุ 31 – 40 ปี (ร้อยละ 47.2) ตามด้วยผู้ที่มีอายุ 18 – 30 ปี (ร้อยละ 31.6)
ด้านพื้นที่อยู่อาศัย ชาวจีนที่อาศัยอยู่ในเมืองระดับ 1 (First – tier cities) มีสัดส่วนมากที่สุด คือร้อยละ 29.5 รองลงมาได้แก่ผู้อาศัยในเมืองระดับ 1 ใหม่ (New first tier cities) ร้อยละ 26.4 และเมืองระดับ 2 (Tier 2 cities) ร้อยละ 22.2
ทางด้านรายได้ กลุ่มผู้บริโภคร้อยละ 41.5 มีรายได้ต่อเดือนระหว่าง 5,001 – 10,000 หยวน (ประมาณ 25,005 – 50,000 บาท) และร้อยละ 27.9 มีรายได้ต่อเดือนระหว่าง 10,001 – 15,000 หยวน (50,005 – 75,000 บาท)
ผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำสด/แช่แข็งยังคงเป็นทางเลือกหลักของผู้บริโภค
ข้อมูลจาก iiMedia Research แสดงให้เห็นว่าในบรรดาตัวเลือกหมวดหมู่ผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำร้อยละ 71.5 ของผู้บริโภคซื้อผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำสด/แช่แข็งเป็นประจำ และหมวดหมู่ผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำสด/แช่แข็งยังคงครองตัวเลือกของผู้บริโภค นอกจากนี้ ผู้บริโภคยังชื่นชอบผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปอีกด้วย โดยผู้บริโภคร้อยละ 65.8 เลือกซื้อผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูป ตามด้วยผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปสูง ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 48.7 และรูปแบบอื่น ๆ ร้อยละ 7.3
ที่มาภาพ: https://www.iimedia.cn/c1020/101691.html
ปลาและกุ้งเป็นสินค้าหลักของผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำสด/แช่แข็ง
ในบรรดาผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำประเภทต่าง ๆ ผลิตภัณฑ์อาหารทะเลที่ได้รับความนิยมมากที่สุด ได้แก่ ปลาทะเลน้ำตื้น (ร้อยละ 61.1) กุ้งทะเล (ร้อยละ 60.1) และปูทะเล (ร้อยละ 39.9) ในขณะที่ผลิตภัณฑ์น้ำจืดยอดนิยมที่สุด ได้แก่ กุ้งน้ำจืด (ร้อยละ 62.7) ปลาน้ำจืด (ร้อยละ 57.0) และปูน้ำจืด (ร้อยละ 35.8)
ปลาและกุ้งยังคงเป็นส่วนผสมหลักในการบริโภคผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำสด/แช่แข็ง สถานประกอบการด้านการผลิตและการเพาะพันธุ์ผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำควรใช้ทรัพยากรอย่างมีเหตุผลตามคำแนะนำของตลาด และยังคงมุ่งเน้นไปที่การพัฒนาและการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและการเพาะพันธุ์ปลาและกุ้ง
ที่มาภาพ: https://www.iimedia.cn/c1020/101691.html
การบริโภคผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปแมีแนวโน้มที่หลากหลาย
ข้อมูลจาก iiMedia Research แสดงให้เห็นว่าร้อยละ 83.4 ของผู้ตอบแบบสอบถามซื้อผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูป ในจำนวนนี้ ผลิตภัณฑ์ปลา กุ้ง และปูเป็นที่นิยมมากที่สุดในหมู่ผู้บริโภค คิดเป็นร้อยละ 67.5 รองลงมาคือผลิตภัณฑ์ชนิดแห้ง (ร้อยละ 56.0) และแบบแช่แข็ง (ร้อยละ 50.3) นักวิเคราะห์ของ iiMedia Consulting เชื่อว่าผลิตภัณฑ์ปลา กุ้ง และปูมีรสชาติที่หลากหลาย รับประทานสะดวก และมีตลาดขนาดใหญ่ สินค้าแปรรูปแบบแห้งและแช่แข็งยังกลายมาเป็นตัวแทนสำคัญของผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูป เนื่องสามารถจัดเก็บ ขนส่ง และบริโภคได้ง่าย การบริโภคผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปมีแนวโน้มที่หลากหลาย ซึ่งมักพบเห็นได้ในชีวิตประจำวัน และอัตราส่วนในตลาดยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ที่มาภาพ: https://www.iimedia.cn/c1020/101691.html
ของขบเคี้ยวพร้อมรับประทานเป็นผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปสูงที่ผู้บริโภคซื้อบ่อยที่สุด
ของขบเคี้ยวพร้อมรับประทานเป็นหมวดหมู่อาหารแปรรูปสูง (ultra-processed foods: UPF) ที่ผู้บริโภคเลือกซื้อกันมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ 75.3 รองลงมาคือเครื่องปรุงรส (ร้อยละ 55.6) และผลิตภัณฑ์กระป๋อง (ร้อยละ 21.4) ผู้ตอบแบบสอบถามมากกว่าร้อยละ 80 เลือกซื้อผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำอาหารว่างแปรรูปสูงพร้อมรับประทาน ซึ่งเป็นอาหารว่างพร้อมรับประทานที่มีวัตถุดิบหลักจากสัตว์น้ำที่หาซื้อได้ง่าย พกพาสะดวก รสชาติดี และมีคุณค่าทางโภชนาการ ซึ่งสามารถตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคที่มีชีวิตเร่งรีบได้เป็นอย่างดี ดังนั้นจึงมีสัดส่วนปริมาณขายที่มากของตลาด
ที่มาภาพ: https://www.iimedia.cn/c1020/101691.html
ดังนั้น ผู้ประกอบการผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำควรจัดสรรทรัพยากรตามทิศทางของตลาด ปรับปรุงกระบวนการผลิตและการจัดหาสายผลิตภัณฑ์สด/แช่แข็งอย่างต่อเนื่อง
และมุ่งพัฒนาและส่งเสริมผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคส่วนใหญ่ นอกจากนี้ แม้ว่าสัดส่วนของผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปสูงจะค่อนข้างน้อย แต่บริษัทต่าง ๆ ควรให้ความสำคัญและพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ให้สามารถแข่งขันกับคู่แข่งได้
ข้อคิดเห็นของสคต.เซี่ยงไฮ้
สำหรับตลาดผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ ชาวจีนยังมีแนวโน้มนิยมเลือกบริโภคผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำหรือแช่แข็งมากกว่าผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการแปรรูป แต่กลุ่มผู้บริโภคที่เลือกซื้อผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำที่ผ่านการแปรรูปและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปสูงนั้นยังคงมีสัดส่วนที่สูง และมากกว่าร้อยละ 80 ของผู้บริโภคชาวจีนเคยเลือกซื้อผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำแปรรูปสูง เนื่องจากอาหารในรูปแบบแปรรูปสามารถเก็บได้นาน หาซื้อได้ง่าย พร้อมรับประทาน และสินค้าในปัจจุบันยังเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการอีกด้วย ซึ่งสามารถตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคที่มีจังหวะชีวิตที่เร่งรีบอย่างในปัจจุบันได้เป็นอย่างดี
ผู้ประกอบการที่สนใจนำสินค้าประเภทสัตว์น้ำเข้ามาจำหน่ายในประเทศจีน ควรศึกษากลุ่มเป้าหมาย และพัฒนาสินค้าให้สามารถตอบโจทย์ความต้องการของกลุ่มเป้าหมายให้ได้มากที่สุด และใช้ประโยชน์จากวัตถุดิบให้ได้มากที่สุด เพื่อที่จะสามารถแข่งขันด้านคุณภาพและด้านราคากับธุรกิจในอุตสาหกรรมนี้ที่มีเป็นจำนวนมากได้
นอกจากนี้ ในประเทศจีนยังมีงานจัดแสดงสินค้าสัตว์น้ำหลากงาน อาทิ Would Seafood Shanghai (SIFSE) ณ นครเซี่ยงไฮ้ งานจัดแสดงสินค้า China Fisheries & Seafood Expo ที่จัดขึ้น ณ เมืองชิงต่าว และงานจัดแสดงสินค้า Fishery & Seafood Expo – FISHEX Guangzhou ณ เมืองกว่างโจว เป็นต้น ผู้ประกอบการสามารถเข้าร่วมเยี่ยมชมงานเพื่อสำรวจความต้องการของตลาด หรือนำสินค้ามาจัดแสดงเพื่อหาผู้นำเข้าของจีนได้
___________________________________________________________________________________
จัดทำโดย สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ นครเซี่ยงไฮ้
วันที่ 30 สิงหาคม 2567
แหล่งที่มา
http://lib3.dss.go.th/fulltext/dss_knowledge/BLPD_1_2561_food.pdf
https://www.iimedia.cn/c1020/101691.html
https://www.theprachakorn.com/newsDetail.php?id=630
อ่านข่าวฉบับเต็ม : การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึกของผู้บริโภคในอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำของจีนในปี 2567
